Şahıs Şirketi Nedir? 8 Detayı ile Şahıs Şirketi
Şahıs şirketleri en basit şirket modeli olarak karşımıza çıkar. Bankacılık ve borsa dışında kalan her faaliyet alanlarına yönelik olarak gerçek kişiler, şahıs şirketi açarak faaliyetlerini sürdürebilirler. Basit şekilde kurulabilen ve kapatılma işlemlerinin diğer şirket modellerine göre kolay gerçekleştiği bu şirket modeli ile e-Ticaret’ten kuaförlük, bakkal ve manav gibi geleneksel esnaflığa kadar her alanda faaliyet gösterebilirsiniz. Şahıs şirketi kurulumu basit bir süreçtir. Eksiksiz belge ile yapılan müracaatlar sonrası sadece 2 günde şirketinizi aktif ederek ticari kariyerinize başlayabilirsiniz.
Şahıs Şirketi Nedir?
Şahıs şirketi, ortak sorumluluklarının sınırsız olduğu şirket türüdür. Tek kişi ya da az ortaklı olarak kurulabilen şahıs işletmeleri, daha basit kurulma aşaması bulunan ve tüzel kişiliğe sahip olmayan işletme türleridir. Şahıs şirketler “gerçek kişi” olarak görülür ve Türk Ticaret Kanunu (TTK), üç tip şahıs şirketi tanımlamıştır:
- Adi Şirketler: Firma sahibinden ayrı bir mal varlığı bulunmaz. En basit şirket modeli olan adi şirketler, Borçlar Kanunu kapsamında değerlendirilmektedir.
- Kolektif Şirketler: Gerçek kişiler tarafından kurulur. Ortaklar tüm mal varlıkları ile şirket borçlarına karşı sorumludur.
- Adi Komandit Şirketler: En az iki gerçek kişi tarafından kurulur. Ortaklardan bir kısmı şirket borçlarına karşı sorumluyken, bir kısmının sorumluluğu sınırsızdır.
Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?
Bir şahıs şirketi açmak istediğinizde, kurulum için izlenmesi gereken adımları sırası ile takip etmeniz gereklidir. Bahsedilen işlemler atlanmadan takip edildiğinde, kurulum süreci iki iş gününde tamamlanmaktadır. Şirket kurulum sürecinde ilk olarak tescil işlemlerinin yapılması gereklidir.
Şahıs şirketinin tesciline yönelik tamamlanan prosedürler sonrasında, vergi dairesiyle devam eden ve ruhsat alınması ile tamamlanan süreci bireysel olarak tamamlayabildiğiniz gibi çalıştığınız muhasebeci ya da mali müşavir aracılığıyla takip edebilirsiniz.
Sürecin tamamına ilişkin takip edilecek işlem sıralamaları şu şekilde sıralanabilir:
- İmza sirküleri, kimlik fotokopisi, imza tescil beyannamesi ve ikametgah bilgileri alınarak şahıs şirketi tescili yapılır.
- Vergi dairesine hesap numarası başvurusu yapılır.
- Defterler alınır ve tasdik edilir.
- Vergi dairesi yoklama süreci tamamlanarak tutanak düzenlenir.
- Yazar kasa ve vergi levhası alınır.
- Fatura, irsaliye ve gider pusulası belgeleri alınarak pul ilavesi yapılır.
- Sicil gazetesi ilanı yapılır.
- Oda kaydı tamamlanır.
- İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınır.
- SGK ve Bağ-Kur işlemleri tamamlanır.
Gerekli Evraklar
Şahıs şirketi kurmak için belgelerinizin eksiksiz olması halinde en fazla 2 gün içerisinde şirket kurulumu gerçekleşir. Şirket kurulumun tamamlanabilmesi için ihtiyacınız olan evraklar şu şekildedir:
- İmza Sirküsü
- İmza Beyannamesi
- Nüfus cüzdanı sureti (2 adet)
- İkametgah belgesi (2 adet)
- İşyeri Başvuru Formu (e-Devlet’ten doldurulur)
- Kira kontratı ya da tapu
- Mali müşavir vekaletnamesi (Kurulum için mali müşavire yetki verilecekse)
- Vesikalık fotoğraf (2 adet)
Vergilendirme
Şahıs şirketlerinde vergilendirme %15 ile başlar ve %40’a kadar matrah arttıkça yükselir. Şirket modelleri dikkate alındığında, şahıs şirketleri için en düşük vergi dilimi diğer şirket modellerine göre makul seviyedir. Bu nedenle muhasebeciniz ya da mali müşaviriniz sizlere, kurulum aşamasında şahıs şirketi tercih etmenizi ve devam eden süreçte şirket tipini değiştirmenizi tavsiye edecektir. 2021 yılı gelir vergisi dilimlerine göre şahıs şirketlerinde vergilendirme için kullanılacak oranları aşağıdan takip edebilirsiniz:
- 24 Bin TL’ye Kadar Elde Edilen Gelirler: %15
- 53 Bin TL’ye Kadar Elde Edilen Gelirler: 24 bin TL kısmı için 3 bin 600 TL, geriye alan 29 bin TL için vergi oranı %20
- 130 Bin TL’ye Kadar Elde Edilen Gelirler: 53 bin TL’lik kısım 9 bin 400 TL, kalan 77 bin TL için vergi oranı %27
- 650 Bin TL’ye Kadar Elde Edilen Gelirler: 130 bin TL için 30bin 190 TL, geriye kalan 520 bin TL için %35 vergi oranı
- 650 Bin TL’yi Aşan Gelirler: 650 bin TL’lik kısım için 212 bin 190 TL, kalan tutar için vergi oranı %40
Gelir vergisi dışına şahıs şirketleri 3 ayda bir ödenen ve net kazançlar üzerinden hesaplanan geçici vergi, %20’lik stopaj ve damga vergisine tabiidir. İşyeri sahibinin herhangi bir işyerinde sigortasının yatmaması durumunda Bağ-Kur primi ödemesi ve ayrıca her çalışan için sigorta primlerinin ödenmesi gibi masraf kalemleri de sigorta gideri olarak maliyetlere eklenmelidir.
Maliyetler
Şahıs şirketi kurmanın maliyeti 2021 yılında 800 TL’den başlar. Diğer şirket türlerine göre düşük kurulum ücreti ile ticari hayatına başlayan şahıs şirketleri için yaklaşık kurulum maliyetleri kalem kalem şu şekilde sıralanabilir:
- İmza Beyannamesi (Noter): 147 TL (2 adet maliyeti)
- Damga Pulu (Vergi Dairesi): 50 TL
- Muhasebeci Vekaletnamesi (Noter): 192 TL
- Mali Müşavir İşyeri Açılış Ücreti: 250 TL ila 500 TL aralığı
- Yazar Kasa: Yaklaşık 1.200 TL
- Kaşe: 25 TL
- Fatura Koçanı (5 Cilt): 180 TL
- Oda Kayıt Ücreti: 358 TL
Kurulum aşaması için 2021 yılı yaklaşık maliyetler yukarıdaki gibidir. Faaliyet süresince gelir vergisi oranı %15’den başlayan ve %40’a kadar ulaşabilen şahıs şirketlerinde, faaliyet süresince karşılaşılabilecek gider kalemleri şu şekilde sıralanabilir:
- Bağ-Kur Primi (Aylık – İşveren): 1.235 TL ila 9 bin 257 TL
- Çalışan Maliyeti (Aylık – Her Şey Dahil): 3 bin 577 TL
- Muhasebe Defter Ücreti: 232 TL ila 1.272 TL
- Muhtasar Beyannamesi: 76 TL (Senede 4 kez)
- Katma Değer Vergisi Beyannamesi: 64 TL (Yılda 12 kez)
- Gelir Vergisi Beyannamesi: 227 TL (Yılda 1 kez)
- Geçici Vergi Beyannamesi: 148 TL (Senede 4 kez)
- Stopaj: %20 (Kira, çalışan maaşları, avukatlık ve mali müşavir ücreti, vb. tutarının oranı)
Şahıs Şirketi Ne Kadar Sürede Kurulur?
Şahıs şirketi kurulumu en fazla 2 günde tamamlanır. Sürecin hızlı işlemesi için gerekli belgelerin eksiksiz olarak tamamlanması ve vergi yoklama ziyaretinin sorunsuzca tamamlanarak gerekli tutanağın alınması gereklidir.
Şahıs Şirketi Nasıl Kapatılır?
Şahıs şirketinin kapanışı için mali müşavirinizce hazırlanan dilekçe yeterlidir. Son 1 aylık periyotta herhangi bir işlenmemesi halinde, geriye dönük 30 günlük süre için şirket kapanışı yapılabilmektedir. Kapanış işlemleri sonrası tasfiye süreci hızlı bir şekilde ilerlemektedir. Sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için şu hususlara dikkat edilmesi yeterlidir:
- Şirketin aktif kaldığı dönemler için beyannamelerin hazırlanması ve vergi ödemelerinin yapılmış olması gereklidir.
- Şirketin Bağ-Kur veya SGK primi borcu bulunmaması gereklidir.
- E-Fatura iptali yapılmalıdır.
- Gider olarak gösterilen şirket demirbaşları için firma sahibi adına fatura kesilmiş olması gereklidir.
- Kapanış için vergi dairesine, mali müşavirce hazırlanan dilekçe ve boş fatura koçanlarının teslim edilmesi gereklidir.
- SGK işyeri kapatma başvurusu, oda kaydının silinmesi ve belediye ruhsat iptallerinin yapılması ardından şirket tasfiyesi gerçekleştirilir.
Şahıs Şirketinin Diğer Şirket Türlerinden Farkı Nedir?
Şahıs şirketleri, diğer şirket türlerinden üç noktada farklılık gösterir. İlgili farklılıklar şu şekilde açıklanabilir:
- Şahıs şirketleri kolay kurulabilir ve kapatılabilir.
- Şahıs şirketi kurulum masrafları düşüktür.
- Şahıs şirketlerinde ortaklar, şirket borçlarının tamamından mal varlıkları ile borçludur.
Şahıs Şirketinin Avantajları Nelerdir?
Şahıs şirketi kurmanın avantajları şu şekildedir:
- Kurulum için daha az evrak gerekir ve kurulum işlemi en geç 2 günde tamamlanır.
- Kuruluş için herhangi bir sermaye gösterilmesi gerekmemektedir.
- Tek bir kişi tarafından kurulabilir.
- Kurulum maliyeti düşüktür.
- Düşük matrahlarda düşük gelir vergisi oranı uygulanır.
- Muhasebe ve defter tasdik ücretleri düşüktür.
- Tasfiyesi hızlıdır ve daha az evrak gerektirir.
Şahıs Şirketinin Dezavantajları Nelerdir?
Şahıs şirketine ait dezavantajlar aşağıda sıralanmaktadır:
- Kademeli vergilendirme usulü ilk etapta avantaj sağlasa da artan gelir nedeniyle daha fazla vergi ödemesi yapılır.
- Kurumsallaşma şansı düşüktür.
- Şirket borçlarına karşı tüm mal varlığınız sorumludur.
- Ticari kredilerde bankalarda prestiji düşüktür.
E-Ticaret Yapmak İçin En Uygun Şirket Türü Hangisidir?
E-Ticaret yapmak için şahıs şirketi yanında limited veya anonim şirket kurabilirsiniz. Şirket modelini seçerken ileriyi düşünmeniz kimi zaman gerekirken, kimi zaman başlangıç maliyetlerini düşünerek kademeli olarak işlerinizi büyütmek avantajınıza olabilir. Satılacak iyi bir ürün bulduğunuzu düşünüyor ve hemen şirket kurulumu gerçekleştirmek istiyorsanız ilk aşamada şahıs şirketi kurmanız tavsiye edilir. Şahıs işletme tercihinizle masraflarınızı ilk aşamada düşük tutabilir ve şirketinizi daha hızlı sürede faaliyete alarak e-Ticaret’e hemen başlayabilirsiniz.
E-Ticaret’te elde ettiğiniz başarı arttıkça gerek artan vergi oranları, gerek ilerleyen süreçte yatırım alma potansiyelinize bağlı olarak şirketinizi sermaye şirketinize çevirebilirsiniz. Bu aşamada şirketinizi şahıs şirketinden limitede ve sonrasında anonim şirketine çevirerek, TTK’nın sağladığı her kolaylıktan yararlanma fırsatını değerlendirebilirsiniz.
Kaynakça;