Emekli Aylığı (Maaşı) Kesintileri Sorgulama Nasıl Yapılır?
Emekli maaşına uygulanan kesintiler, sadece Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kontrol edilmektedir. Emekli maaşı üzerinden, banka borcu ya da elden borç kesintisi yapılamadığından, sadece Sosyal Güvenlik Kurumu prim borçları ya da sağlık hizmetleri primleri için kesintiler düzenlenmektedir.
Sürekli devlet hastanesine giden ve muayeneden geçen emekliler, devlet hastaneleri için belirtilen muayene bakım ücretini ödemek durumundadır. İlaç alınması esnasında da devreye giren sağlık primleri, emekli maaşı bulunan kişilerden doğrudan kesilmektedir. Emekli maaşı kesinti sorgulama adımları, yazı içerisinde detaylıca sıralanmıştır.
Emekli Maaşı Kesinti Türleri Nelerdir?
Sosyal güvenlik kurumunun yapacağı net kesintiler ya da kuruma olan borçlar da doğrudan emekli maaşı üzerinden kesilmektedir. Bunun haricinde, kişilerin banka hesaplarına yatan emekli maaşından herhangi bir kesinti olmayacağı gibi, emekli aylıkları üzerinde ipotek de yer almayacaktır. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından doğrudan yapılan kesintiler, kişilerin hesabına yatacak paradan alınmakta ve farklı bir ödeme süreci beklenmemektedir.
İcra müdürlüğü, bankalar ya da farklı birimler tarafından, emekli aylıklarına herhangi bir kesinti yansıtılmamakla birlikte, bu kesintiler için kişilerin iznine ihtiyaç duyulmaktadır. Kredi ya da farklı sözleşmelerde, emekli maaşı hesaplarına erişim ve bloke izni verilmişse, banka üzerindeki emekli maaşına belli başlı kısıtlamalar uygulanabilir. Devlet tarafından yapılan emekli aylığı kesintilerinde, kişilerin devlet ve özel hastanedeki test ya da muayene ücretleri dikkate alınmaktadır.
Muayene ücreti, sigorta prim borçları ve ilaç ücretlerinin haricinde, kişilerin herhangi bir kesintiyle karşılaşması söz konusu değildir. Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı öncesinde, kişilere verilen 1000 TL değerindeki ikramiyelerden de kesinti yapılmamaktadır.
Emekli Maaşı Kesinti Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Emekli maaşı üzerinden, Sosyal Güvenlik Kurumu ya da farklı bir kurumun yapacağı kesintileri sorgulamak için e-devlet sistemi kullanılmaktadır. E-devlet sistemi tarafından belirtilen kesinti sorgulama işlemlerinin özellikleri, aşağıda tüm detaylarıyla belirtilmiştir:
- 4A – 4B – 4C sigortası üzerinden emekliliğe ayrılan kişiler, emekli maaşlarını e-devlet sistemini kullanarak sorgulamaktadır.
- Ana sayfada yer alan “Giriş Yap” seçeneğine tıklandıktan sonra, T.C. kimlik numarası ve e-devlet şifresiyle doğrulama yapılmalıdır.
- E-devlet girişinin yapılmasının ardından, emekli maaşı üzerinden yapılan kesintilerin sebepler, tarihleri ve miktarları belirtilecektir.
- Emekli maaşı kesintilerine itirazı olan kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumuna itirazda bulunabilirler.
Devlet Hastanesi Muayene Ücreti Nedir, Niçin Uygulanır?
Devlet hastanesinde muayene, tedavi ve testlere dahil olan emekliler, her işlem için sigorta ücreti ödemek durumundadır. Emeklilerin maaşlarından doğrudan kesilen sağlık hizmeti ücretleri, çalışan sigortalıların eczane masraflarına eklenmekte ve elden alınmaktadır. Eczaneler tarafından alınan muayene ücretleri, emekli vatandaşları kapsam dışı bırakmakta ve emeklilerden, otomatik kesinti yapılmaktadır. Sigortasız şekilde devlet hastanesine giden ve muayene olmak isteyen vatandaşlar, devlet hastanesi veznesine 50 TL bakım ücreti ödemek zorundadır.
Sigortalı olan a da emekli maaşı bulunan vatandaşlar, sadece 6 TL muayene ücreti öderler. Belirtilen muayene ücreti elden alınmamakta ve o aya ait emekli aylığından direkt kesilmektedir. 2019 yılında 5 TL olan muayene ücreti, 2020 yılından itibaren %20 zamlanmış ve 6 TL’ye yükseltilmiştir. Eğitim ve araştırma hastanelerinde muayene olacak sigortalı ve emekliler, her muayene için 7 TL ödemek durumundadır. Üniversite hastanelerinde gerçekleştirilecek muayene katılım payı ücreti, 8 TL olarak netleştirilmiştir. Sağlık ocakları üzerinden, aile hekimlerine görünen hastaların, herhangi bir muayene katılım payı ödemesi yapmasına gerek duyulmamaktadır.
SGK Emeklilik Başvurusunda İstenen Belgeler Nelerdir?
Sosyal Güvenlik Kurumu emeklilik başvurusu için gerekli görülen evraklar, aşağıdaki listede yer almaktadır:
- Emekli olacak kişilere ait kimlik belgesinin aslı ve fotokopisi
- Sosyal Güvenlik Kurumu resmi internet sitesinden alınan emeklilik belgesi
- Emekli maaşının çekilmek istendiği bankayı gösteren dilekçe
- Askerlik borçlanmasını temsil eden evraklar
- Memurluğa ya da sigortalılığa başlandığını temsil eden sigorta başlangıç belgeleri
- E-devlet sisteminden alınan sigorta bilgi evrakları
- En son çalışılan işe son verildiğini beyan eden işten ayrılık bildirgesi
- Emeklilik tahsis talep beyan taahhütnamesi
- Doğum borçlanması ve yurt dışı borçlanmasına ait genel evraklar
Belirtilen evraklar tamamlandıktan sonra, sosyal güvenlik kurumuna gidilmeli ve tüm evraklar kurum görevlisine teslim edilmelidir. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından gerekli görülmesi durumunda, kişilerden ek belge talep edilecektir. Yaş sınırını tamamlamayan ve emeklilik için gerekli prim ödemesini yapamayan kişiler, emeklilik hakkı elde edemezler.
Emeklilik Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Sosyal Güvenlik Kurumu sigortalılarının emeklilik hakkı kazanıp kazanmadığını anlamak amacıyla, Sosyal Güvenlik Kurumu internet sitesinden emeklilik sorgulaması gerçekleştirilmektedir. SGK emeklilik sorgulaması için www.sgk.gov.tr adresi kullanılmalıdır. Sosyal Güvenlik Kurumu resmi internet sitesinden yapılacak, emekli maaşı sorgulama detayları şu şekildedir:
- https://uyg.sgk.gov.tr/nezaman/ bağlantı adresi kullanılarak, Sosyal Güvenlik Kurumu emeklilik sorgulama sayfası açılmalıdır.
- Emekli maaşı sorgulaması için kişilerin kimlik bilgileri ve sigorta bilgilerinin yer aldığı formun doldurulması gerekmektedir.
Emeklilik sorgulama formunda talep edilen bilgiler şunlardır:
- Cinsiyet
- Malüliyet Durumu
- Doğum Tarihi
- Erken Yaşlanma
- Hizmete Başlama Tarihi
- SSK Prim Ödeme Gün Sayısı
- Diğer Sandıklara Ait Gün Sayısı
- Askerlik/Sanatçı Gün Sayısı
- Fiili Gün Sayısı
- Yurtdışı Gün Sayısı
- 3600 Günün Doldurulduğu Tarih
Belirtilen bilgiler doldurulduktan sonra, “Gönder” butonuna tıklanması ve emeklilik aylığı sorgulamasının başlatılması gerekmektedir.
Emekli Maaşı Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Emekli maaşı sorgulama işlemleri için e-devlet sistemi kullanılmakta ve doğrudan Sosyal Güvenlik Kurumu resmi internet sitesine bağlanılmaktadır.
E-devlet sistemi emekli maaşı sorgulama işlemleri için yapılması gereken işlemler, aşağıda detaylı şekilde ele alınmıştır:
- Emeklilik maaşının sorgulanması için turkiye.gov.tr bağlantı adresi kullanılmalıdır.
- E-devlet ana sayfası açıldıktan sonra, ana sayfadaki “Giriş Yap” bölümüne tıklanmalıdır.
- T.C. kimlik numarası ve e-devlet şifresi doğrulandıktan sonra, “Giriş” butonuna tıklanmalıdır.
- E-devlet ana sayfasında yer alan “E-Hizmetler” bölümü açıldıktan sonra, “Kurumlar” bölümü üzerinden “Sosyal Güvenlik Kurumu” seçeneğine tıklanması gerekir.
- Sosyal Güvenlik Kurumu e-devlet sayfası açıldıktan sonra, emekli maaşı bölümü üzerinden mevcut emeklilik aylığı sorgulanabilir.
Henüz emekli olmamış kişiler, sorgulama ekranı üzerinden tahmini rakamlara ulaşabilirler. E-devlet sorgulama ekranında belirtilen emekli maaşı tutarları, tahmini olarak hazırlanmıştır.
Emeklilik Başvurusunun Detayları Nelerdir?
Emeklilik başvurusu yapmak isteyen kişiler, gerekli evrakları hazırlayarak sosyal güvenlik kurumuna gitmelidir. Evrak teslim işlemlerini tamamlayan kişiler, uygun bulunmaları halinde emekliliğe ayrılacaklardır. Sosyal güvelik kurumu emeklilik başvurusu için izlenmesi gereken adımlar, aşağıda detaylıca açıklanmıştır:
- T.C. kimlik kartının aslı ve bir adet örneğiyle birlikte, istenen diğer evraklar da hazırlanmalı ve ikamet adresinde yer alan, Sosyal Güvenlik Kurumuna gidilmelidir.
- Sosyal Güvenlik Kurumu il ya da ilçe müdürlüğüne gidildikten sonra, emeklilik tahsis talep beyan taahhütnamesinin doldurulması gerekir.
- Tahsis talep beyannamesi tamamlandıktan sonra, Sosyal Güvenlik Kurumu görevlileri tarafından emeklilik başvuru işlemleri yürürlüğe alınacaktır.
- Emeklilik başvurusu sisteme işlendikten sonra, kişilerin emeklilik için uygun olup olmadıkları test edilecektir.
- Emekliliğe uygun bulunan kişiler, başvurunun onaylandığı aydan itibaren emekli maaşı alabilirler.
Sosyal Güvenlik Kurumu emeklilik başvurusunun incelemeleri, ortalama 2 hafta sürmekte ve duruma göre, 21 günü bulmaktadır.
Emekli Aylığından Kesinti Olmasında Yapılacak
Emekli aylığında kesinti olması halinde ilk olarak bu kesintinin neden yapıldığının anlaşılması gerekmektedir. Eğer emekli aylığı bankanın ATM’sinden alınıyorsa, ATM’de bu kesintinin nedenini öğrenmek olanaklı değildir. Bu yüzden kişi Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne ya da e – devlet’e giriş yaparak emekli aylığı için neden kesinti yapıldığını öğrenebilecektir.
Kesintinin sebebi bu şekilde öğrenildikten sonra kesinti ayrıntılarını görmek için de herhangi bir kurum ünitesine başvuru yapılması gerekmektedir. E – Devlet üzerinden yapılmış kesinti ile ilgili olarak bilgilere yer verilmektedir. Emekli aylığı kesintiye uğramış olan kişinin, kesintinin sebebini ve ayrıntısını öğrendikten sonra, eğer kesinti yanlış ya da hatalı şekilde yapılmışsa bu durumda dilekçe vererek itiraz etme hakkı bulunmaktadır.
Yapılan itiraz kapsamında SGK tarafından inceleme sonucunda kesintisiz haksız olduğu anlaşıldığı durumlarda, bir dahaki alınacak emekli aylığına önceki dönemden kesilmiş olan kesinti tutarı iade edilmektedir. Fakat kurum tarafından kesintinin doğru ve yerinde olduğuna karar verilirse, itiraz geri çevrilecektir. Kurum tarafından itirazın geri çevrilmesini aylığından kesinti yapılan emekli doğru bulmuyorsa, bu durumda 5510 sayılı kanun çerçevesinde iş mahkemesine dava açması gereklidir.
Bu Noktalara Dikkat Edilmeli
Kesintilerin sebeplerinden ihmal edilmemesi gereken bir diğer nokta da sağlık alanında yapılan istismarlar olmaktadır. Bazı durumlarda emekli kişilerin TC kimlik numaralarına ulaşan kimseler, özellikle onlar adına fiyatı yüksek olan ilaçları yazdırmakta ve eczanelerden alabilmektedirler. Bu durumda kendisi ilaçları almadığı halde, kendi adına ilaç alındığı için muayene ve ilaç katılım katkı payları kişilerin emekli aylıklarından kesilmektedir. Beklenmedik bir kesinti olduğunda bu noktanın araştırılması yerinde olabilecektir.
Bunun yanında konuyla ilgili kesinti yerine emekli aylığının kesilmesi durumu görülüyorsa, yani aylık tutarı üzerinden belirli bir meblağ değil, tüm emekli aylığı kesilmişse, bu durum SGK tarafından kişinin emeklilik haklarını taşımadığına kanaat getirdiği durumlarda görülmektedir. Emekli aylığının tamamen kesilmesi için kişinin sigortalı olarak çalışmaya devam etmesi, sahte sigortalılık uygulaması, prim ve hizmet sürelerinde hatalı bildirimin yapılması gibi durumlar söz konusudur.
Eğer emekli aylığı tamamen kesilmişse yine bu durumda SGK’ya başvuru yaparak kesilmenin sebebinin öğrenilmesi gerekir. SGK tarafından verilen yanıt göre aylığın kesilmesinin haksız olduğu düşünülüyorsa kuruma önce itiraz dilekçesi verilmeli, ardından kurumun yanıtı yine olumsuz olursa dava açılmalıdır. Ancak bu davalar, uzun süreli davalar oldukları için, aynı zamanda kişinin mevcut durumunu ispat etmesi de talep edilmektedir. Kişinin emekli aylığı tekrar bağlanmıyorsa, yatırılmış olan prim günlerinin ücret iadesini talep etme hakkına sahip olmaktadır.
GSS PRİM BORÇLARI SİLİNDİMİ
Henüz uygulama aşamasına geçilmedi.