Asgari Ücret Kesintileri Neler, Ne Kadar Vergi Ödeniyor ?

Türkiye’de devlete ödenen vergiler, diğer ülkelerde olduğu gibi ayrı olarak talep edilmeyip 4A ve 4C kapsamında olanların maaşlarından doğrudan tahsil ediliyor ve böylece herkes vergisini ödemek durumunda kalıyor. Asgari ücrette vergi oranı ise aylık tutara göre oldukça yüksek.

Asgari Ücretten Nasıl Kesintiler Yapılıyor?

Asgari ücretten yapılan kesintiler farklılık taşıyor. Bekar çalışan için ödenmekte olan brüt asgari ücret tutarı üzerinden işçi payı olarak 412 lira sosyal güvenlik primi, 29 lira da işsizlik sigortası primi kesiliyor. Brüt asgari ücretten aynı zamanda 154 lira gelir vergisi ve 22 lira da damga vergisi olarak toplamda aylık olarak 176 lira vergi kesintisi yapılıyor. Buna göre brüt asgari ücret tutarı üzerinden yapılan kesintiler sıralanacak olursa, brüt asgari ücret 2 bin 943 liraya denk geliyor. Yüzde 14 yani 412 lira SGK prim payı, yüzde 1 yani 29 lira işsizlik sigortası, 154 lira gelir vergisi, 22 lira damga vergisi ile birlikte kesintiler 618 lira yapıyor. Bu durumda ise asgari ücret ile çalışanların eline 2 bin 324 TL geçmiş oluyor.

Ele geçen net tutar içinde 220 liralık asgari geçim indirimi de yer alıyor. Brüt asgari ücretin haricinde işveren 456 TL sosyal güvenlik primi işveren payı, 58 lira da işsizlik sigortası primi işveren payı ödemesi yapıyor. Bu bakımdan asgari ücretli olarak çalışanların işverenler için maliyetleri de aylık 3 bin 458 lira oluyor. İşverenin ödemekte olduğu her 3 liranın 2 lirası işçiye 1 lirası da böylece vergiye gitmiş oluyor.

Asgari Ücretten Vergi Alınmaması Ne Anlama Gelir?

Asgari ücretten vergi alınmaması durumunda bunun devlete maliyetinin ne olacağı merak edilebilir. 2020 yılındaki rakamlar temel alındığında bekar bir asgari ücretli çalışandan aylık 154 lira gelir vergisi alınıyor. Asgari ücretin vergi dışında tutulması halinde ise ücret geliri elde etmekte olan herkesin mevcut ücretinin asgari ücrete kadar olan kısmını vergi dışında bırakması gerekecek. Başka bir deyişle, Eylül ayı itibariyle Türkiye’de 4A ve 4C kapsamında yaklaşık 20 milyon kişi çalışıyor. Bu kesimin ücretlerinden verginin kaldırılması halinde aylık 3,1 milyar lira, yıllık olarak da 37 milyar liralık bir gelirden devlet mahrum kalacaktır. Damga vergisinin alınmaması halinde aylık 447 milyon lira, yıllık olarak ise 5,4 milyar liralık bir kayıp söz konusudur. İki verginin alınmaması ise yıllık 42,4 milyar liralık bir kaybı yaratacaktır.

Bu yüzden asgari ücretin daha fazla artması için devletin asgari ücretten alınan vergileri kaldırma gibi bir durumu bulunmamaktadır. Devlet için çalışanların ücretlerinden aylık olarak yapılan kesintiler büyük bir kaynak sağlamaktadır.

Türkiye Vergi Konusunda Nerede Yer Alıyor?

Çalışanların işverenlere toplam maliyetleri ve çalışanın eline geçen net ücret arasında oluşan fark vergi takozu olarak isimlendiriliyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalınma Örgütü de her yıl ülkelere yönelik bu rakamları açıklıyor. Son yayımlanmış olan rapora göre dünya ülkelerinde vergi takozu ortalama yüzde 26 civarında seyrediyor. Ancak Türkiye’de ortalamanın üzerine çıkarak yüzde 39 gibi bir rakama sahip bulunuyor. Oran ne kadar yükselirse çalışanın eline geçen tutar da azalmış oluyor. Örnek olarak bu rakamlar bazı ülkelerde yüzde 3 seviyesinde dahi seyredebiliyor.

İşverenin ödediği ücret ve işçinin eline geçen maaş arasındaki farkın artmasında devletin aldığı vergiler büyük rol oynuyor. Ancak devlet büyük bir gelir söz konusu olduğu için en azından yakın zamanda vergilendirme konusunda herhangi bir adım atmayacaktır.