Vergi ve SGK Borçları İçin Yeni Yapılandırma Gelecek mi?
Yakın zamanda vergi barışına ilişkin haberler gündeme gelmeye başladı. Özellikle vergi ve sosyal güvenlik alanında yapılacak bir yapılandırma ekonomi açısından da büyük önem taşıdığı için ekonominin son zamanlarda girdiği zor durumdan çıkması için vergi ve SGK yapılandırması tekrar gündeme geldi.
Vergi ve SGK Yapılandırmasında Virüs Etkeni
Hem işverenler hem de sivil toplum kuruluşları kapsamlı olacak şekilde bir vergi ve SGK yapılandırması gerekliliğinden bahsetmektedir. Esas olarak tüm ülkeleri etkileyen koronavirüs salgını nedeniyle yaşanmakta olan ekonomik zorluk döneminin piyasalara ve işletmelere çok büyük zararı olmaktadır. Bu yüzden oluşan etkileri ve zararları gidermek amacıyla bu yönde talepler yapılmaktadır.
Virüs yanında çeşitli siyasi sorunlar da özellikle dövizin yükselmesine neden olduğu için büyük işletmelerden küçük işletmelere kadar neredeyse her sektör bu durumdan etkilenmektedir. Çünkü neredeyse tüm malzemeler ya da hammadde dövize bağlı olduğu için işletmelerin masrafları da çoğalmaktadır. Diğer yandan SGK’ya olan borçlarını ödemeyenler için de yapılandırma çıkarılması özellikle salgının ekonomik anlamda etkilerini ortadan kaldırmak için büyük yarar sağlayacaktır. Çünkü pek çok kişi bu dönemde gelir elde edemediği gibi prim borçlarını da ödeyemedi.
Halihazırda ise TBMM gündeminde vergi ve SGK borçlarına dönük olarak yapılandırma düzenlemesi bulunmuyor. Fakat özel sektörden ve işletmelerden bu konuda yoğun talep gelmesi neticesinde TBMM’nin Ekim ayında açılması ile birlikte torba yasa kapsamında yapılandırmanın çıkması bekleniyor.
Borçlar Silinmiyor, Yapılanıyor
Vergi ve SGK borçlarında yapılandırma yaygın bir şekilde borçların silindiği şeklinde algılanmaktadır. Halbuki yapılandırma söz konusu olduğunda silinme yerine ödeme kolaylığı getirilmektedir. Bu nokta oldukça önemlidir çünkü çoğu kimse yapılandırmanın çıkmasını borçların silineceğini umut ederek beklemektedir. Bu durum ise daha sonra çeşitli sorunlar yaratabilmektedir.
Yapılandırma ile birlikte matrah arttırımı, kasa affı, stok affı ve kayıtlarda yer alacağı şekilde işletmede mevcut bulunmayan emtianın da gayrisafi kâr oranının eklenmesi şartıyla fatura kesilen kayıtlara alınması gibi düzenlemeler ile kamu ciddi tutarda tahsilat gerçekleştirmiş oluyor. Başka bir deyişle hem kişiler hem de kamu için yapılandırma önemli avantajlar içeriyor.
En Son 2018 Yılında Yapıldı
Kamunun da artan maddi ihtiyacı kapsamında bu zamana kadar pek çok kanun ile birlikte borçlara yönelik vergi yapılandırılması mümkün oldu. En son 2018 yılında 7143 sayılı Vergi ve Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun kapsamında yapılandırma çıkarılmıştı. Bu yapılandırma kişilerin yanında kamuya da önemli ölçüde kaynak sağlamaya yardımcı oldu.
Bu yüzden 2020 yılı bitmeden, ekonominin zor duruma girdiği de göz önünde tutulduğunda yapılandırmanın gerçekleşmesi büyük bir ihtimal olarak görülmektedir. Ancak yapılandırmada yeni düzenlemeler de getirilmelidir. Şirketlerin borçlarının ödenmesi sağlanmalı, en az bir yıl ödeme talep edilmemeli, gecikme zamları ve faizler tamamen silinmeli, erken ödeme durumunda ise önemli indirim tutarları belirlenmelidir.
SGK ve vergi borçlarının yapılandırılması haliyle ilgili kanuna matrah artırmı, kasa, ortaklar cari hesabı, stok düzeltmesi, hazineye para girişi, idari para cezalarından yüzde 50 indirim ödenmesinin sağlanabilmesi, imar barışı gibi geniş ve kapsamlı bir yapılandırma söz konusu olmalıdır. Özellikle bu konuda geçen yıl sona ermiş olan imar affının da yenilenmesi bunu bekleyenleri mutlu edecek şekildedir. Ekonomi gittikçe zora girdikçe, en azından kısa süreli bir nefes almak için yapılandırmanın çıkması 2020 yılında neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. Ekonomiyi düzeltmeye ne kadar yarar sağlayacağını zaman göstereceğine rağmen, en azından kişiler ve işletmeler nezdinde vergi ve SGK yapılandırması önemli bir destek sunabilecektir.