İsteğe Bağlı Sigorta Primleri Düzenli Ödenmezse Ne Olur ?

Herhangi bir işte çalışmayan ya da Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamındaki sigortalılık hallerini taşımayan, bu bakımdan işçi, memur ya da esnaf – çiftçi olmayanlar için sosyal güvenlik haklarından yararlanmak için yapılması gereken isteğe bağlı sigortalı olmaktır. Ancak isteğe bağlı sigortalılık için prim ödemeleri düzenli olmadığında sigortalılık süresi boşa gidebilmektedir.

İsteğe Bağlı Sigortalılık İmkânı

2008 yılında yürürlüğe girmiş bulunan sosyal güvenlik reformundan daha öncesinde üç ayrı güvenlik kurumunda, yani bu kapsamda SSK, Emekli Sandığı ve Bağkur kapsamında isteğe bağlı sigortalılık uygulamaları bulunuyordu. Fakat 2008 yapılanması ile birlikte üç ayrı sosyal güvenlik kurumu birleştirildiğinde, bu durumda isteğe bağlı sigortalılık türü de bire indirgenmiş oldu. Bu bakımdan isteğe bağlı sigortalılık uygulaması ile ilgili yasal düzenleme de 5510 sayılı kanun çerçevesinde 50, 51, 52’nci maddelerinde yer aldı. Bu kapsamda isteğe bağlı sigortalılık yapanlar için günümüzde belirli şartlar bulunmaktadır ve bu noktalara dikkat edilmediği halde isteğe bağlı sigortalılıkları için çeşitli olumsuz durumlar oluşabilmektedir.

Primlerin Düzenli Ödenmesi Gerekiyor

İsteğe bağlı sigortalılık şartları arasında en çok dikkat edilmesi gereken konu, primlerin düzenli ödenmesine ilişkindir. Bu kapsamda diğer sigortalılık yapılarında görüldüğü gibi isteğe bağlı sigortalılık için de her aya ait primlerin devamındaki ayın sonuna kadar tamamen ödenmesi gerekmektedir. Ödenmekte olacak prim tutarı, şayet sigortalı kuruma başvurması halinde prime esas teşkil eden kazançtan daha yüksek bir kazanç belirlememişse, bu durumda brüt asgari ücretin yüzde 32’si olmak zorundadır. Bir diğer önemli nokta da isteğe bağlı sigortalı olan kişiler sağlık hizmetlerinden de yararlanabilmektedirler. Ancak prim borçlarının olması halinde sağlık hizmetlerinden yararlanamamaktadırlar.

5510 sayılı kanun çerçevesinde ifade edilen mevzuat gereğince, isteğe bağlı sigorta kapsamında bulunanlar ait oldukları aydan itibaren olmak üzere en ge 12 ay içerisinde 89’uncu madde kapsamında belirlenecek gecikme faizi ve gecikme cezası ile birlikte primlerini ödemelidirler. Eğer bu süre zarfında da primler ödenmezse, bu durumda geçen süreler sigortalılık süresinden sayılmamaktadır. Bu bakımdan prim ödeme süreleri üzerinden 12 aydan daha fazla süre geçen aylara yönelik sigortalılık süreleri doğrudan silinmektedir. Böylesi bir durumda özellikle uzun yıllar isteğe bağlı sigorta primlerini ödememiş olan kişiler, daha sonra primlerini toplu halde ödemek istediklerinde dahi içlerinde bulundukları ay dahil olmak üzere en fazla 13 aya ait sigorta primlerini ödeyebilmektedirler. Fakat diğer aylara ait olan isteğe bağlı sigorta geçersiz duruma getirilmiş olduğundan istek kapsamında dahi ödeyememektedir. Bu yüzden isteğe bağlı sigortalılık girişinin olması sigortalıların rahat etmesini sağlamamalıdır. Eğer 13 ayı geçen süreler bulunuyorsa, bu geçen sürelerin emekli olabilmek için kendisine etki etmeyeceğini ve SGK tarafından da kayıp olarak görülüp tekrar o günlerin dolmasının bekleneceğini göz önünde tutmalıdır.

Ödenmeyen Primlere Faiz İşliyor

Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı çerçevesinde isteğe bağlı sigortalılık ödenmeyen primlere faiz uygulaması yapılıyor. Diğer sigorta primlerinde olduğu gibi isteğe bağlı sigortalılık için de geçerli olan bu durum her aya ait sigortalının isteğe bağlı sigorta primi takip eden ay sonuna kadar ödenmediği halde, ilk üç aylık sürenin her ay için yüzde 3 oranında gecikme cezasının alınması, aynı şekilde ödeme süresinin bitmiş olduğu tarihten de başlayarak borç bitesiye kadar her ay için ayrı ayrı belirlenecek olan gecikme zammı uygulanıyor. Bu bakımdan prim ödemeleri ne kadar geç yapılırsa, toplamda ödenecek olacak isteğe bağlı sigortalılık prim ödemeleri borç tutarı da o kadar artış gösteriyor.

İsteğe Bağlı Nasıl Emekli Olunur, Şartları Nelerdir ?

Sigortam Ödeniyor Mu, Sigortam Başladı Mı, Nasıl Öğrenebilirim?

En Düşük ve En Yüksek Sigorta Primi Ne Kadar?