Hamileyken İşten Çıkarıldım, Ne Yapmam Gerekiyor?
Hamilelikte işe son verilmesi iş yasasının 18. Maddesine göre açık bir şekilde belirtilerek hamilelik, iş sözleşmesinin feshedilmesine geçerli sebep oluşturmamaktadır. Aynı yasanın 5. maddesinde de cinsiyet ayrımı olmayacağı gibi fiziksel, biyolojik veya işin niteliğini etkilemeyecek sebepler zorunlu olmadıkça bir işçiye gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı olabilecek farklı bir işlem yapılamaz maddesi de yer almaktadır. Bu kanunların ihlalinde çalışan kadın kendi hakkı olan tazminat ve diğer hakları talep edebilecektir. Hamile bayan işten çıkarılabilir mi? özellikle çalışan kadınlar tarafından en çok merak edilen konulardan biridir.
Hamilelikte işten çıkarma, güncel yasalar ile birlikte az görülecek bir durum olması umut edilmektedir. Fakat hamilelikte işten çıkarılan kadınlar iş güvencesi kapsamında ise işe iade davası açma hakları bulunmaktadır. İş güvence kapsamında olmayan kadınların ise hamilelik nedeniyle işten çıkarma fesih hakkının kötüye kullanılma durumunda olduğu için, iki katı tutarında tazminat talep etmek hakları bulunmaktadır. Bir diğer tercih de ayrımcılık tazminatından yana kullanılabilir.
Hamile Kadının İşten Çıkarılması Halinde Yapılması Gerekenler
Hamile kadının işten çıkarılmasında ve aynı şekilde doğum yapmış kadının da işten çıkarılması halinde kazandığı bazı haklar vardır. Genellikle hamile veya doğum yapmış kadınların performans düşüklüğü gibi bahaneler ile iş hakkı feshedilmektedir. Fakat bu bahane durumlar işverene iş hakkını feshetme hakkı tanımamaktadır. İşveren genellikle performans düşüklüğü veya psikolojik baskıların sebebiyle verimsizlik ifadelerini gerçek olarak kanıtlayamamaktadır. Yasal izinlere sahip olunan hamilelik ve doğum sürecinin işveren tarafından değil çalışan kadının yasal hakkı olduğu için verilmesi işvereni aynı zamanda bu sebepler ileri sürülerek işten çıkarma yetkisi vermemektedir. Hamilelik sebebiyle işten çıkarılma geçersiz fesih durumlarını ortaya koymaktadır.
İşine son verilen hamile kadınların iş sözleşmelerinin feshedildiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde iş mahkemelerine başvurmaları gerekmektedir. İş mahkemelerinde gerekirse işe iade davaları açılmalıdır. İşverenin iş anlaşmasını feshetmesinin geçerli sebebini ispatlaması istenmektedir. İşveren tarafından, hamilelik veya doğum sebebiyle olmadığını ve başka sebeplerinde kanıtlarının bulunduğu gösterilmelidir. Bu kanıtlar mahkemeye sunulmadığında veya mahkeme tarafından ikna olunmadığı durumlarda işverenin, çalışan kadın için en az 4 ay ücreti tutarında tazminat ödenmesine karar verilir. Ve mahkemede aynı zamanda tazminat ile birlikte 1 ay içerisinde çalışanın işine geri dönmesi zorunluluğu getirilecektir. Bu kurala uymayan işveren, 4 aylık maaş oranındaki tazminatın üzerinde ek olarak 4-8 ay arasında maaş oranlarında tazminat ödenmesine karar verilir.
Eğer ki çalışan kadın işe iade kurallarını barındırmıyorsa bildirim süresinin 3 katı kadar kötü niyet tazminatı talep etmeye hak kazanmaktadır. Hamilelikte işten ayrılma tazminatı ile ilgili çalışanın işten çıkartmasının sebebi olarak kullanmak olmasıdır. Kanununa göre eşit davranma ilkesine karşı çıkan işveren 4 aya kadar ücret ve çalışanı yoksun bıraktığı için de tazminat ödemelerini yapmak zorundadır. Hamilelik nedeniyle işten ayrılma tazminat 2017 yılında da emsalleri yaşanmış mahkeme kararlarında görülmektedir.
Hamilelik Nedeni İle İşten Çıkma ve İşsizlik Maaşı
Hamilelik nedeni ile işten kendi isteği ile ayrılan kadınların işsizlik maaşı alabilme hakları bulunmamaktadır. İşsizlik maaşı kendi isteği olmadan, işverenin isteğine göre iş anlaşmasının feshedilmesi sonucunda hak edilmektedir. Hamilelik nedeniyle işten ayrılma işsizlik maaşı alınması için mutlaka işverenin işten çıkarması gerekmektedir. İşsizlik maaşı alabilmek için kanuna göre şartlar belirlidir. Bu şartlar şunlardır:
- Kanunun 17. maddesine göre iş akdi işveren tarafından feshedilmiş olmalı,
- Kanunun 24. maddesine göre çalışan haklı bir sebeple işten ayrılmış olmalı,
- Sağlık sorunları sebebiyle 1 haftadan fazla bir süre çalışamayan işçinin iş akdinin işveren tarafından feshedilmesi,
- İşyerinin el değiştirmesi gibi bir sebeple veya kapatılması, iflas edilmesi durumunda işsiz kalan çalışanlar işsizlik maaşına başvurmaya hak kazanacaklardır.
Bu şartların dışında işsizlik maaşı için istifa edildiğinde işsizlik maaşı başvuruları kabul edilmeyecektir.
Hamilelik Nedeniyle İşten Ayrılan Kadın Tazminat Alabilir Mi?
Hamilelik veya doğum nedeni ile işten ayrılan kadın çalışanlara kıdem tazminatı verilmemektedir. Kıdem tazminatı alabilmek için belirli kıstaslar vardır. Bu kıstasların başında işverenin, çalışanın iş anlaşmasını feshetmesi gelmektedir.
Hamilelik veya doğum sebebiyle işten ayrılan kadın kendi isteği ile buna başvurduğu işin istifa etmiş kabul edilecektir. İstifa eden çalışanlar kıdem tazminatından yararlanamayacağı gibi hamilelik veya doğum nedeniyle de istifa eden kişilerin kıdem tazminatı hakkı bulunmamaktadır.
Kıdem tazminatına yalnızca askerlik, emeklilik ve kadın çalışanın evlenmesi gibi sebepler sonucunda hak kazanılmaktadır.
Hamilelik, Doğum İzinleri Ne kadardır?
Sosyal Sigorta kapsamında çalışan memur kadınların yasa gereği 8 haftası doğum öncesi ve 8 haftası 8 doğum sonrası olmak üzere 16 haftalık doğum izinleri bulunmaktadır. Çalışan kadınlar doğum izinlerini iyi hesaplamaları ve ona göre talep etmeleri gerekmektedir. Doğum izni süreleri genellikle 40 hafta üzerinden hesaplanmalıdır.
Toplamda 16 hafta çalıştırılmayan kadınlar normalde tekli gebeliklerde 32. haftadan itibaren izne ayrılmaktadırlar. Bazı durumlarda doktorlardan alınan raporlara göre 37inci haftaya kadar 5 haftalık bir süre ile de çalışma hakları vardır. Bunun için çalışan kadının doktoru tarafından ‘’çalışmasında gebelik için bir sıkıntı olmamaktadır’’ ibaresi olarak belirtilmelidir. Ve bu şekilde çalışan kadınlar doğumdan önceki son 3 hafta süresince de iş yerlerinde çalışmaya devam edebilirler. Yasalara göre de hamile olan kadına hamilelik süresi boyunca doktor kontrolleri için doğum izni verilmektedir. Gerekli olduğu zamanlarda doktor raporu ile sağlık durumuna göre hafif olan işlerde çalışabilir.
Çalışan hamile kadınlar, gerekli olduğu durumlar göz önüne alınarak toplamda 16 haftalık süre tamamlandığında 18 haftalık süreden sonra 6 ay kadar ücretsiz SSK doğum izni almaya hak kazanmaktadır. Bu doğum iznine göre yıllık izin hakkı hesapları sayılmamakta ve bu yıllık izin dikkate alınmamaktadır.
Kadın çalışanların 1 yaşına kadar olan çocuklarını emzirebilmeleri için gün içerisinde 1,5 saatlik süt izinleri bulunmaktadır. Bu iznin zamanının ayarlanması, çalışan kadının tercihine göre kullanılır ve bu izin için kullanılan zamanda çalışıyor kabul edilmektedir.
Birden fazla bebek bekleyen çalışan kadınlarda durum, Sosyal Sigortalar Kurumunun vermiş olduğu 8 hafta süresi olması yerine, 10 hafta olarak kullanılması sağlanacaktır. Doğum iznine doktordan alınan rapor ile geç başlayan çalışan kadınların, kalan izin hakları daha sonraki izinlerin üzerine eklenmektedir.
Doğum Parası Nasıl Alabilirim
Süt Parası Nasıl Alabilirim
Yeni Doğan Çocuk Parası Nasıl ve Nereden Alınır?
Yorumlar
Merhaba geçen sene 1 martta işe başladım ve 6 ay süreli 2 defa sözleşme imzaladım. İşyerim bu ay kapanıyor muhtelemen 1 martta çalışamayacağım. 2 aylık hamileyim. Ama sonuç itibariyle yapmış olduğum sözleşme 1 martta sona eriyor. Kıdem tazminatı alabilir miyim?
Merhaba iş yerimde 3.yılım şuan 25 haftalık hamileyim çalıştığım firma 31 mayıs da kapanıyor .Kıdem tazminatımızı veriyor ihbar süremiz için süremizi de veriyorlar benim 32 haftalık doğum raporum firmanın kapanışı ile aynı haftaya denk geliyor. İhbar süremde doğum raporumu firmaya verdiğimde doğum öncesi ve sonrası haklarımdan yararlanabiliyor muyum ?
Teşekkürler
Merhaba,
İş akdinizin fesih edildiği tarihten itibaren 10. gün sonrasına kadar rapor ödemeniz yapılacaktır. sonrası için ödeme yapılmaz.
Merhaba iş yerinde 3. Yılım. 6 aylık hamileyim 1 ay sonra işten çıkarılacakmışım. Tazminat alabilir miyim ve bu ne tür bir tazminat olur. Tazminat aldıktan sonra sigortam tekrar başka bir işte başlasa ve raporu alınca dogum ücretini alabilir miyim.
Merhaba,
İşyeri sizi çıkartıyorsa hem ihbar hem de kıdem tazminatı alırsınız. ayrıca 30 kişi üstü çalışanı olan bir yer ise ayrıca işe iade davası da açabilirsiniz. Hamile olma durumunuzdan dolayı yüksek ihtimalle dava yı kazanırsınız. Başka bir işyerinde başlayarak rapor alırsanız analık izin paranız ödenir.
Merhaba 9 senedir calistigim sirket eleman cikariyor arasinda ben de varim kidem ve ihbar tazminati veriyor . 2.5 aylik hamileyim bunu belirttim bu durumda alabilecegim tazminat miktarinda bi fark yaratabilirmiyim
Bankada çalışıyordum bu ayın 19 unda 6 ayım dolacaktı. 32 haftalık hamileyim beni performans düşüklüğü nedeni ile işten çıkarttılar. Katakulliye getirerek bana evrakları imzalattılar. Ayrıca 2 ayın 33 günü işe gitmedim raporluydum.Mağdurum ne yapabilirim?
Merhaba 2008 yılında 4.5 aylık hamileyken işten çıkartıldım .acaba hala dava açma hakkım var mı hiç bir şekilde doğum izin ücreti alamadım ayrıca hamileyken başka bir firmaya başalayamayacağımdan dolayı maddi manevi mağdur bırakıldım bu konuyla ilgili ne yapabilirim
Merhaba ben 15 ay çocuk baktım ve rahatsızlığımdan dolayı işe gidemeyince işten çıkarıldım bu zaman içerisinde sigortam yapılmadı ne yapmam gerekiyor.
Merhaba mart ayından haziran ayına kadar 89 gün ücretli
Öğretmenlik yaptım ve temmuz 27 de başka bir işe giriş yaptım 32 .hafta doktordan rapor aldım işyerine bildirdim. Doğum rapor parası alabilir miyim .Bir de Doğumdan sonraki raporu da işyerine mi bildiriceğim yada Sgk mı?
merhabalar ben özel bir şirkette calısıyorm.suan 26 haftalık hamileyim ağıstıs sonu gibi iş yerim kapancakmış.ve benım eylül 13 gibi 32 haftama giriyorum.bu süre zarfında herksin cıkışı verilecekmiş.peki bu durumda eğer 32.haftama girmeden iş yerim benim çıkışımı verir ise ben doğum parası alamıyor muyum?beni illa 37.haftaya kadar sgk lı bildirmek zorundalar.teşekkür ederim