Sözleşmeli Er ve Erbaşların SGK İşlemleri

Ülkemizde belli bir yaşa gelen her erkek Türk vatandaşı askerlik hizmetini yapmak zorundadır. Bu askerlik hizmetini gereken sebeplerden dolayı daha ileri bir tarihe erteleyebilmektedir. Askerler ayrıca sözleşmeli olarak da Askeriyede yer alabilmektedirler. Sözleşmeli er ve erbaşların SGK işlemleri erler tarafından oldukça önemsenen bir konudur. Buna göre sağlık sigortası gereken durumlarda sözleşmeli er ve erbaşlar için devlet tarafından yatırılmaktadır.

2006 yılından itibaren askerlerin sosyal güvencesi Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamına alınmıştır. Böylece sözleşmeli er ve erbaşların da sağlık güvencesi SGK kapsamına girmiştir.

5510 sayılı Kanuna göre sözleşmeli er ve erbaşlar, ön sözleşme yapılması ile birlikte Emekli Sandığı kapsamında kabul edilmektedirler. Böylelikle sözleşmeli er ve erbaşlara Emekli Sandığı kapsamındaki işlemler uygulanmaktadır. Ayrıca 5510 sayılı Kanuna göre, uzman er ve erbaşlar itibari hizmet süresinden yararlanabilmektedirler.

Sözleşme süresi içinde de bazı durumlar ortaya çıkmaktadır. 6191 sayılı Kanuna göre sözleşmeli er ya da erbaşlardan kendi kusurları olmadan idare tarafından sözleşmesi yenilemeyenler veya sözleşme süresi içinden vefat edenler, belirlenen süre içerisinde hava değişimi süresini geçirenler, bulunduğu kadro kaldırılanlar, istihdam edilmiş olduğu kadronun gerektirdiği sağlık niteliğini kaybedenlerin sözleşmeleri sona ermesi halinde de değişiklik olur. Sözleşmesi sona eren er ve erbaşlar, genel sağlık sigortasından hizmet süreleri kadar faydalanabilirler.

Ayrıca sözleşmeli er ve erbaşlar, sözleşmeleri bitince kendi istekleriyle sözleşmeyi yenilememe hakları bulunmaktadır. Ayrıca istihdam edildikleri kuvvet değişirse ya da sınıf kaldırılırsa da kendi sözleşmelerini feshedebilirler. Böyle durumlardaki sözleşmeli er ve erbaşlar, hizmetleri sürelerinin yarısı kadar genel sağlık sigortasından faydalanabilirler.

Belirtilen şartların dışında ise sözleşmeli er ve erbaşlar genel sağlık sigortasından faydalanmaya devam etmektedirler. Genel sağlık sigortalı sayılan uzman er ve erbaşların sigortalılık hisseleri ile birlikte sağlık sigortası primleri, prime esas günlük kazanç alt sınırının 30 katı üzerinden hesaplanır ve Milli Savunma Bakanlığı ya da İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenen kurumlara ödenir.

Bilindiği üzere Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde sözleşmeli olarak çalışan birçok er ve erbaş bulunmaktadır. Askeriye bünyesindeki uzman erbaşlar sözleşmeli olarak göre alınır. Ayrıca sözleşmeli erbaşlar en fazla 45 yaşına kadar çalışabilme hakkına sahiptir.

2010 yılından önceki kanunlarda 45 yaştan sonra Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan erbaşlara emekli aylığının bağlanması gibi durum söz konusu değildi. Bu yüzden de 45 yaşından sonra bu sözleşmeli çalışan er ve erbaşlar, tekrar iş aramak zorunda kalıyorlardı.

Bu sözleşmeli er ve erbaşlar için 2010 yılında bir düzenleme yürürlüğe konuldu. Böylece, 45 yaşına geldiği halde emeklilik hakkı kazanamamış olan uzman er ve erbaşların, Türk Silahlı Kuvvetlerde memur olarak istihdam edilebilme olanakları olmuş oldu. 45 yaşından sonra Türk Silahlı Kuvvetlerinde memur olarak istihdam edilmek isteyen bu sözleşmeli er ve erbaşlar için Uzman Erbaş Kanunundaki özel ikramiye yerine normal emekli ikramiyesi ödenmektedir.

Uzman erbaşların emeklilik yaş hadleri 45 olduğu halde, bu Uzman Jandarmalar’da 56 olarak belirlenmiştir. Bu yüzden uzman jandarmalar görev süreleri bittiğinde yaş şartına takılmadan emekli olabilmektedirler.

Sözleşmeli Er ve Erbaşlar İçin Harp Malullüğü

Sosyal Güvenlik Mevzuatı içindeki diğer bir konu da harp malullüğü olarak bilinmektedir. Harp malullüğüne göre aşağıda sıraladığımız kişilere harp malulü sayıldıkları durumlarda bir üst rütbe ya da dereceden aylık bağlanmaktadır. Bu kişileri şöyle sıralayabiliriz:

• Subay.
• Astsubay.
• Uzman jandarma.
• Uzman erbaş.
• Sözleşmeli er ve erbaşlar.
• Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından görevlendirilen personeller.

Görüldüğü gibi sözleşmeli er ve erbaşlara da bu hak tanınmaktadır. Buna ek olarak, harp malulü sayılan bir asker vefat ederse; hizmet süresine bakmadan o askerin eş ve çocuklarına aylık bağlanmaktadır.