Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Zorunlu Hale Geldi

Milyonlarca işverenin çalışanlarına yönelik meslek adı ve kodlarını Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi yani MUHSGK ile Ağustos ayından itibaren zorunlu hale geldi. Buna göre çalışanların meslek kodlarının ve tanımlarının doğru olarak bildirilmemesi halinde işverenlere ceza kesilecek. Ancak sistemdeki pek çok sorun şimdiden büyük olumsuzluklar yaratıyor.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Tüm İllerde Zorunlu

Daha önceden sadece pilot illerde uygulanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Ağustos ayı itibariyle tüm Türkiye genelinde zorunlu olarak uygulanmaya başlandı. 6728 Sayılı Torba Kanun çerçevesinde beyanname veren işverenler bundan böyle meslek kodlarını da açık bir şekilde belirtecekler. Bu konuyla ilgili kanun 2016 yılında çıkarılmasına rağmen, sistemin tam anlamıyla oluşturulmaması yüzünden uygulamaya geçilemiyordu. 2017 yılında başlanan pilot uygulamanın diğer illere de 2020 yılında yayılması beklenirken, özellikle koronavirüs salgınının iş yaşamına olumsuz etkileri yüzünden erteleme kararının alınması bekleniyorken, alınan karar ile tüm illerde Ağustos 2020 tarihinden itibaren beyanname verirken meslek kodları ve iş niteliğinin bildirilmesi zorunlu hale getirildi.

Bu noktada ise çeşitli sorunlar henüz uygulama daha yeni olmasına rağmen kendisini gösteriyor. Sistem değişiklikleri, özellikle pek çok kişiyi ilgilendirdiğinde temel aksaklıkların yaşanması normal olmasına karşılık, beyanname vermek için yeni sistemde oldukça zorlayıcı taraflar bulunuyor.

Sisteme Uymayanlara Ceza Var

Sistem aksaklıklarının yanında özellikle Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi kapsamında zorunlu tutulan ve gerçekleşmediği halde idari yaptırımlara neden olacak uygulamalardan bahsetmek gerekiyor. Buna göre sigortalı olarak çalışanların meslek kodlarının girilmesi ve güncellenmesi daha önceden de zorunlu olmasına karşılık, hiçbir işveren eksik ya da yanlış kod bildirimi yüzünden ceza almıyordu. Fakat yeni sistemle birlikte meslek adı ve kodlarının artık doğru bildirilmemesi halinde cezai yaptırımlar söz konusu oluyor. Bunun için tüm kodların doğru şekilde tanımlanması önem taşıyor. Çalışanın şikayet etmesi ya da yapılacak kontroller kapsamında hatalı bilgilerin anlaşılması halinde çeşitli yaptırımlar uygulanacak.

Çalışanların işyerlerinde tam olarak yaptıkları ile karşılık gelecek meslek adı ve kodları İŞKUR meslek kodları listesinden bulunarak sisteme girilmesi gerekiyor. Eğer bu kodlar doğru olarak bildirilmezse ceza tutarı asgari ücreti geçmemek şartıyla, “Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında; idari para cezası uygulanır,” şeklindeki madde uyarınca güncel asgari ücretin onda biri olacak şekilde işverene uygulanacak.

Sistemdeki Aksaklıklar Çok Fazla

Ancak sistemin uygulanması konusunda birtakım aksaklıklar bulunuyor. Bu konuda sisteme bildirim yapmak için oldukça fazla zaman harcamak gerekiyor. Sigortalı olarak çalışanların bilgilerinde 32 sekme bulunuyor, gelir vergisi stopaj teşviklerine ait 8 sekme bulunuyor, ARGE kapsamında stopaj teşviklerinde 5 sekme ve diğer işlemler olmak üzere toplam 70 sekmeden oluşan bir sistem sunuluyor. Buna göre tüm bu sekmelerde işlem yapabilmek en az 30 dakika sürüyor.

Ayrıca beyannamenin önceden elde hazırlanarak daha sonra e-beyanname olarak sisteme yüklenmesi ve beyannamenin kontrol edilmesi de 20 dakikadan fazla sürüyor. Bunların yanında tahakkukların alınmasında çeşitli sıkıntıların yaşanması, yıl ortasında sistem değişikliğine gidilmesi, ücret gizliliğinin tam olarak sağlanmaması, beyannamenin interaktif bir yapıya dayanmayan ve kullanmak için aşırı zorlayıcı bir yapıda olması beyannamelerini doğru ve eksiksiz bir şekilde vermek isteyenler için bir an önce çözülmesi gereken sorunlar olarak duruyor.