Emekli Sandığı Ölüm İşlemleri

Bu yazımızda emekli sandığı ölüm işlemleri konusunu ele alacağız. Öncelikle şunu belirtelim ki sigortalı bir çalışanın ölümü halinde yatırmış olduğu sigorta primleri ve emeklilik hakları yok olmaz. Bu haklar yakınlarına devredilir. Emekli sandığı ölüm işlemleri ne şekilde işler, kişinin ölümü sonrası hangi hak ve yardımlar verilir, kimler bu haklardan faydalanır, hangi şartlar geçerlidir? vs. gibi emekli sandığı ölüm işlemleri konusu ilgilendiren tüm ayrıntıları ele alacağız.

Emekli Sandığına Kayıtlı Olan Kişinin Vefat Etmesi Halinde Yakınları Hangi Yardımları Alır?

Ölüm durumundan sonra yapılan yardımlar şunlardır:

• Ölüm aylığı bağlanması
• Ölüm toptan ödenmesi
• Evlenme ödeneği
• Cenaze ödeneği

Ölüm Aylığı

Ölüm aylığı hak kazanan kişiler en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primini bildirmiş olma koşuluyla ölüm aylığı verilir. Peki kimler ölüm aylığı alabilir?

• Ölüm aylığı almaya öncelik eşe aittir(Resmi nikahlı eş olması gerekmektedir.)
• 18 yaşını doldurmamış çocuklar
• Ortaöğrenim eğitimi gören çocuklardan 20, yükseköğrenim eğitimi gören çocuklardan 25 yaşını doldurmamış olanlar
• Kurum sağlık kurulu kapsamında %60 oranda çalışamaz durumunda olan çocuklar (yaş vs. durumlara bakılmaksızın)
• Vefat eden kişinin yaş sınırı olmadan bekar olan kızları veya evlenip boşanmış dul kız çocukları

ölüm aylığı alabilmektedirler.

Ölüm Aylığı Almanın Şartları

Anne ve çocuklardan hisse kalması halinde anne ve baba da ölüm aylığı alabilir. Emekli sandığı ölüm işlemleri kapsamında ölüm aylığı alabilmek için öncelikle toplam kazançlarının asgari ücretten az olması gerekmektedir. Ayrıca diğer çocuklarından da herhangi bir gelir veya aylık almamaları başka bir şarttır. Anne ve baba eğer 65 yaşın üzerindeyse hisse kalıp kalmadığına bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır. Ölüm aylığı bağlanması için vefat eden sigortalının tüm sigorta borçlarının ödenmiş olması gerekir.

Ölüm aylığının paylaştırılması yakınlık derecesine göre farklı oranlarda gerçekleşir. Aylığın %50’si ölen sigortalının eşine; eşin aylığı olan bir çocuğu yok ise kanun kapsamında, yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olması durumunda %75’i verilir. Herhangi bir sigorta ve geliri olmayan çocuklardan yukarıda belirttiğimiz ölüm aylığı almaya hak sahibi olanların her birine %25’i verilir. Eş ve çocuklardan hisse kalmış ve gerekli şartları karşılayan ya da 65 yaşını geçmemesi halinde anne babaya %25’i oranında aylık bağlanır. Ölüm aylığı bağlanması için hak sahiplerinin örneği kurumca hazırlanacak tahsis talep dilekçesini kuruma vermesi gerekir.

Emekli sandığı ölüm işlemleri kapsamında ölüm aylığı almak için başvuruda istenecek belgeler:

-Tahsis talep dilekçesine; 1 adet fotoğraf (15 yaşından küçük çocuklar hariç), malul çocukların durumlarını ispatlayan sağlık kurulu raporu, anne ve babalar için tebliğde belirlenen belgeler eklenerek Sosyal Güvenlik Kurumuna teslim edilmelidir.

Ölüm Toptan Ödeme

Ölüm toptan ödeme, vefat eden sigortalının hak sahibi olduğu belirli şartları karşılaması halinde eş, çocuk ve anne babaya yapılır. Ölüm toptan ödeme ölüm aylığı bağlanma işleminin gerçekleşmemesi durumunda sigorta primlerinin toplu olarak hak sahiplerine verilmesidir. Başvuru şartları ölüm aylığı için gereken şartlarla aynıdır. Genel sağlık sigortası primleri toptan ödeme yoluyla yapılmaz.

Cenaze Ödeneği

Emekli sandığı ölüm işlemleri konusuna bağlı ölüm aylığı sigortasından hak sahiplerine sağlanan haklardan biri de cenaze ödeneğidir. Cenaze ödeneği yakınlık derecelerine göre öncelik olarak eşe verilir. Eşi yoksa çocuklarına, çocuğu yoksa anne babasına onlar da yoksa kardeşlerine verilir. Bu hak sahiplerinde hiç biri yoksa cenaze defin işlemlerini kişi ya da kuruma yapılır.

Evlenme Ödeneği

Emekli sandığı ölüm işlemlerine bağlı olarak sağlanan ölüm aylığına dahil haklardan biri de evlenme ödeneğidir. Ölüm aylığı alan bekar kız çocuğunun evlenmesi durumunda aylık kesilir. Hak sahibinin başvurusu üzerine evlenme ödeneği ödenir. Evlenme ödeneğinin tutarı aldığı aylığın 12 aylık toplamıdır. Peşin olarak ödenir. Bu kız çocuğu boşanmış ve tekrar aylık başvurusunda bulunursa önceki aldığı evlenme ödeneğinden dolayı 12 ay boyunca aylık alamaz.

Emekli sandığı ölüm işlemlerinden doğan vefat eden sigortalının hak sahipleri tarafından elde edilen tüm haklar hakkın kazanıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde talepte bulunmazlarsa tüm hakları zaman aşımına uğrar.

Hak Sahiplerinin Aldıkları Gelir ve Aylıkların Kesildiği Durumlar Nelerdir?

• Ölen kişinin eşi tekrar evlenirse
• Ölen sigortalının çocuklarının kanunun 5. Maddesinin 1. Fıkrasının a,b ve c bentleri hariç kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları, taraflarına gelir veya aylık bağlanması
• Öğrenim görmeyen çocuğun 18 yaşını doldurması, ortaöğrenim gören çocuğun 20 yaşını doldurması, yükseköğrenim gören çocuğun 25 yaşını doldurması ya da öğrenim hayatının sona ermesi
• Anne baba diğer çocuklardan aylık sağlar veya gelirleri asgari ücretin üzerine çıkarsa

Malullük, emeklilik veya dul-yetim aylığı için sosyal güvenlik kurumuna başvuru yapıldıktan sonra kurum aylık bağlama işlemlerini yapar. İlk aylık ödemesi aylık bağlama kararını takip eden aylık ödeme tarihinde yapılır. Yani bir sonraki ayın başında ödeme yapılır. Emekli sandığı ölüm işlemlerine bağlı olarak alınan haklar için yatırılan gelir veya aylıkları Ziraat Bankası için her ayın 1’i ile 5’i arasında, diğer bankalar için ise 1’inde yapılır. Ayrıca hak sahipleri E-Devlet üzerinden kurum müdürlüklerine başvuru yaparak kurumun anlaşmalı olduğu bankalardan biri olması kaydı ile gelir veya aylıklarını aldıkları bankayı değiştirme şansına sahiptirler.