Askere Gidince Kıdem Tazminatı Verilir Mi?

Ülkemizde birçok genç 20 yaşına girdikten sonra ister 20 yaşında isterlerse daha sonra askere gitmekle yükümlüdürler. Askerlik hizmeti, belli bir yaşa gelen vatandaşların, zorunlu olarak bir süre orduda görev yapması ya da mesleğini belirli şartlar altında icra etmesi demektir. Çoğu ülkede olduğu gibi bizim ülkemizde de zorunlu askerlik uygulanır. Zorunlu askerlikte kısa ve uzun dönem olmak üzere iki çeşit vardır.

Askere gitme yaşı gelen kişiler eğitim durumlarında gerekli belgeleri ve şartları sağlarlarsa askere gitme yaşlarını ileri bir tarihe erteleme hakları vardır. Böylece hayatlarını belli bir düzene oturttuktan sonra vatani görevlerini yapabilirler. Askerlikte en önemli konulardan birisi de askere gidince kıdem tazminatı alınıp alınmayacağı durumudur. Bu yazımızın devamında askere gidince kıdem tazminatı verilir mi sorusuna cevap bulabilirsiniz.

Yasada belirtilenlere göre kıdem tazminatı alabilecek 7 durum şöyle belirlenmiştir:

• İşverenin haklı bir sebep olmadan söz konusu olan işçiyi işten çıkartması.
• İşçinin haklı bir sebeple işi bırakması ya da çıkması.
• Erkek çalışanların askerlik hizmetlerini yapmak için işi bırakması.
• Emekli olmak amacıyla işçinin işi bırakması.
• Emeklilikle ilgili diğer şartları tamamlayıp, emeklilik yaşını evinde beklemek amacıyla işçinin işi bırakması.
• Kadın işçinin evlendikten sonraki bir yıl içinde işi bırakması.
• İşçinin ölmesi.

Yasalara göre, işçi askerlik sebebiyle, imzalamış olduğu iş sözleşmesini feshederse o kişiye kıdem tazminatı alma hakkı doğar. Yani işveren, askere gidecek kişilere, askere gidince kıdem tazminatı vermekle yükümlüdür. Kişinin kıdem tazminatı alabilmesi için işten ayrılma sebebinin askere gitme olması gerekir. Eğer işçi işten ayrıldıktan sonra başka bir yerde çalışır ise; bu durumda o işçinin işten ayrılma sebebi askere gitmek olarak kabul edilemez ve bu yüzden de kıdem tazminatı almaya hak kazanamaz. İşçinin, işten ayrıldığı süre içerisinde hiçbir işte çalışmamış olması ve belirtilen zaman içerisinde askerliğini yapmak için gerekli birliğe teslim olması gerekir.
İşçi, askerliğini bitirip döndükten sonra eski işine devam edebilir ya da oraya dönmeyebilir. Fakat aynı yerde işine devam etmesi halinde, ilk dönemi tasfiye edilmediği takdirde iki dönem çalışma süreleri birleştirilir. Yani askerden dönen işçi aynı yerde işe devam ederse tüm hakları da kaldığı yerden devam eder. Kullanmadığı yıllık izin süreleri ise askerlik süresi düşürülerek devam ettirilir. İşveren, askerden dönen işçisini işe almak zorundadır, dönen kişiyi ya aynı pozisyona ya da o pozisyon doluysa en yakın zamanda boşalacak olan bir yere yerleştirmesi gerekmektedir. Eğer işçiyi işe geri almazsa 3 aylık bir tazminat ödemek zorunda kalır.

Askere gidince kıdem tazminatının şartları yukarıda belirttiğimiz gibidir. İşçi, işten çıkma sebebinin askerlik olduğunu kendi işverenine kanıtlamak zorundadır. Söz konusu olan işçi işten ayrılma sebebinin askerlik olduğunu Askerlik Sevk Belgesi yardımıyla kanıtlayabilir. Kişi eğer bu belgeyi almazsa, işvereninin kıdem tazminatı ödeme zorunluluğu olmaz.

Askere gitmeden önce, zorunlu askerlik hizmeti nedeni ile işten ayrılma durumunun makul bir süre içerisinde işverene bildirilmesi gerekmektedir.

Bedelli Askerlikte Kıdem Tazminatı

Bedelli askerlikte askere gitme durumu yoktur. Devlet tarafından belirtilen fiyatı ödeyen kişiler bedelli askerlikten faydalanabilirler ve böylece askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılırlar. Bedelli askerlik yapan kişilerde, askere gitmek için işten ayrılma gibi bir durum söz konusu değildir. Ama yine de askerlik nedeniyle işten ayrılırlarsa bu istifa olarak sayılır ve bu yüzden bedelli askerlik yapan kişiler kıdem tazminatına hak kazanamazlar.
Kıdem tazminatının yanı sıra askerlere işsizlik maaşı hakkı da tanınıyor ama elbette bu işsizlik maaşını almak için şartlar var. Askere gitmeden önce son üç yılda toplam 600 gün prim ödemiş olma zorunluluğu yerine getirilirse askere giden kişi işsizlik maaşı alabilir. Bu maaş için, askerden döndükten sonra İŞKUR’a başvurmak gerekmektedir.