İşçinin Maaşının Geç Ödenmesinin Cezası Var Mı, Ne Kadar? YASAL BİLGİLER
Bir işçinin maaşı zamanında ödenmediğinde bu durum hem çalışan hem de işveren açısından ciddi sonuçlar doğurabilir. Türkiye’de İş Kanunu işçilerin en temel haklarını korumak amacıyla maaşların düzenli ödenmesini açıkça zorunlu kılar. Maaş ödemelerinin gecikmesi yalnızca işçinin yaşamını zorlaştırmakla kalmaz, aynı zamanda işveren için de idari para cezası, faiz yükü ve bazı yasal yaptırımları beraberinde getirir.
Özellikle son yıllarda ekonomik şartların değişmesi, işverenlerin nakit akışında sıkıntı yaşaması veya kötü niyetli yaklaşımlar nedeniyle birçok işçi maaşını zamanında alamamaktadır. Bu durumda devreye hem yasal haklar hem de cezai yaptırımlar girmektedir. İşçinin alacaklarını koruyan düzenlemeler, işverenin sorumluluklarını ve ödemediğinde karşılaşacağı sonuçları ayrıntılı şekilde belirlemiştir.
İş Kanununa Göre Maaşın Zamanında Ödenmesi Zorunluluğu
4857 sayılı İş Kanunu’na göre işveren, işçisine maaşını her ayın en geç bir sonraki ayın 20. gününe kadar ödemek zorundadır. Yani işçi bir ay çalıştığında, takip eden ayın en geç 20’sine kadar ücretini almakla yükümlüdür. Bu süre kanunla kesin olarak belirlenmiş olup, işverenin keyfine bırakılmamıştır.
- İşçinin ücreti çalışılan ay bittikten sonra ödenir.
- Ödemeler düzenli olarak ve banka aracılığıyla yapılmalıdır.
- Maaşın geç ödenmesi, işverenin kanuna aykırı hareket etmesi anlamına gelir.
Maaş Gecikmesinde İşçinin Hakları
Bir işçinin maaşı zamanında ödenmezse, kanun işçiye bazı haklar tanır. Bu haklar şunlardır:
- Çalışmaktan kaçınma hakkı: Maaşını alamayan işçi, ücret ödeninceye kadar iş görme borcunu yerine getirmeme hakkına sahiptir.
- Faiz talep etme hakkı: İşçi, geciken maaşına yasal faiz işletilmesini isteyebilir.
- Sözleşmeyi feshetme hakkı: Maaşlar sürekli olarak geç ödeniyorsa, işçi haklı nedenle iş akdini feshedebilir.
- Tazminat hakkı: Haklı fesih yapan işçi, kıdem tazminatını da almaya hak kazanır.
İşverenin Maaşı Geç Ödemesinin Cezası
Maaşı geç ödeyen işveren hem idari para cezası hem de faiz ödeme yükümlülüğü ile karşılaşır. 2025 yılı itibarıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yayımladığı yönetmeliklere göre:
- Maaş ödemesini geciktiren işverene asgari ücretin belirli katları üzerinden idari para cezası uygulanır.
- Ayrıca geciken her gün için işçinin alacağına mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı işletilir.
- Cezalar işyerindeki işçi sayısına göre katlanarak artar.
2025 Güncel İdari Para Cezaları
2025 yılında uygulanan cezalar enflasyon oranına göre artırılmıştır. İş Kanunu’na aykırı davranan işverenin karşılaşacağı idari para cezaları şöyledir:
| İhlal Türü | Ceza Miktarı (2025) | Açıklama |
|---|---|---|
| Maaşın geç ödenmesi | 3.400 TL (her işçi için) | Her işçi için ayrı ayrı uygulanır. |
| Ücretin hiç ödenmemesi | 6.900 TL (her işçi için) | Daha ağır ihlal kabul edilir. |
| Banka dışında ödeme yapılması | 2.300 TL | Maaşların elden verilmesi yasaktır. |
Bu tabloya göre maaşlarını geç ödeyen bir işveren, 10 işçisinin maaşını geciktirse yaklaşık 34.000 TL ceza ile karşı karşıya kalır.
Maaş Gecikmesi Kaç Gün Kabul Edilir?
Birçok kişi “kaç gün geçerse maaş gecikmiş sayılır?” sorusunu merak eder. İş Kanunu’na göre:
- Maaşların ödenme süresi 30 günü aşamaz.
- 20’sinden sonra ödenmeyen maaşlar gecikmiş kabul edilir.
- Bir günlük bile gecikme işverenin aleyhine sonuç doğurabilir.
İşçinin Maaşı Geç Ödenirse İşten Ayrılabilir Mi?
Evet, maaşını sürekli geç alan veya hiç alamayan işçi, haklı nedenle fesih yapabilir. Bu durumda:
- İşçi kıdem tazminatına hak kazanır.
- İhbar süresi beklemeden işten ayrılabilir.
- Ayrıca geciken tüm maaşlarını ve faizlerini talep edebilir.
Maaşı Geç Ödenen İşçi Faiz Talep Edebilir Mi?
Evet, işçi yalnızca ana maaşını değil, geciken süre için yasal faiz de talep edebilir. Bu faiz, Merkez Bankası’nın belirlediği mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanır. Böylece işçi enflasyona ve zaman kaybına karşı korunmuş olur.
İşçinin Maaşı Sürekli Geç Ödenirse Ne Olur?
Maaşların sürekli olarak geç ödenmesi, işverenin işçiyi mağdur ettiğini gösterir. Bu durumda:
- İş Müfettişleri devreye girer ve denetim yapar.
- İşveren tekrar eden ihlallerde daha yüksek cezalar öder.
- İşçiler topluca dava açabilir.
- İşyerinin itibarı zedelenir ve çalışan sirkülasyonu artar.
Maaşın Geç Ödenmesinde İşçinin Başvurabileceği Yollar
Maaşını alamayan işçi şu yollara başvurabilir:
- İşverene yazılı bildirim yaparak ödeme talep etmek.
- Alo 170 Çalışma Hattı üzerinden şikâyette bulunmak.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na dilekçe ile başvurmak.
- İş Mahkemesi’nde dava açmak.
- Sendika üyesi ise sendikası aracılığıyla toplu hak aramak.
Maaşların zamanında ödenmesi yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda iş barışının korunması için de hayati önem taşır. İşçinin maaşını geciktiren işveren, hem idari para cezası hem de faiz yükü ile karşı karşıya kalır. İşçi ise bu durumda çalışmaktan kaçınma, faiz isteme ve iş akdini feshetme haklarına sahiptir.
Bu nedenle işverenlerin maaş ödemelerini düzenli ve zamanında yapması, işçilerin ise haklarını bilerek hareket etmesi büyük önem taşır. Sonuç olarak; işçinin maaşının geç ödenmesinin cezası hem maddi hem de hukuki açıdan oldukça ağırdır.
