Çalışmayan Ev Hanımları Nasıl Emekli Olur? 2025 GÜNCEL

Çalışmayan ev hanımlarının emekli olma yolları, sosyal güvenlik sistemine dair en çok merak edilen konular arasında yer almaktadır. 2025 yılı itibarıyla güncellenen yasalar ve prim düzenlemeleri, evde üretim yapan ya da hiçbir işte çalışmayan kadınlara da sosyal güvence ve emeklilik imkânı tanımaktadır. Çalışmayan ev hanımlarının emeklilik süreçlerini, devlet desteklerini ve başvuru yöntemlerini tüm detaylarıyla inceleyeceğiz.
Ev hanımları, yaşamlarının büyük bir bölümünü ailelerine ve ev işlerine adamalarına rağmen sigortalı bir işte çalışmadıkları için çoğu zaman emeklilik hakkından mahrum kalmaktadır. Ancak devletin sunduğu bazı özel uygulamalar sayesinde belirli şartları yerine getiren ev hanımları da prim ödeyerek ya da devlet destekli yöntemlerle emekli olabilmektedir.
İsteğe Bağlı Sigorta ile Emeklilik Nedir?
İsteğe bağlı sigorta, çalışmayan ev hanımlarının emekliliğe giden yolda tercih edebileceği en yaygın yöntemlerdendir. Sistem, herhangi bir işverene bağlı olmaksızın kendi primini ödeyerek Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) kayıt yaptıran bireylerin emeklilik hakkı kazanmasını sağlar.
Kimler Başvurabilir?
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olanlar,
- 18 yaşını doldurmuş olanlar,
- Herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olarak çalışmayanlar,
- SGK’dan gelir veya aylık almayanlar,
- Daha önce sigortalılığı olup prim gün sayısı yeterli olmayanlar,
- İlk kez sigortalı olacak olanlar.
Ev hanımları, bu koşulları sağlamaları halinde isteğe bağlı sigortalı olabilir ve emeklilik için gereken prim günlerini tamamlayabilir.
Nasıl Başvurulur?
İsteğe bağlı sigorta başvurusu, e-Devlet sistemi üzerinden veya en yakın SGK il ya da ilçe müdürlüklerine şahsen yapılabilir. Gerekli belgeler şunlardır:
- Kimlik fotokopisi,
- İsteğe bağlı sigorta giriş formu (SGK’dan temin edilir),
- Adrese dayalı nüfus kayıt örneği.
Başvuru onaylandıktan sonra prim ödemeleri kişinin kendi belirlediği tutar üzerinden, her ay düzenli olarak yatırılmalıdır.
Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
- Prim ödeme süresine bağlı olarak yaşlılık aylığı alma hakkı,
- Gerekli gün, yaş ve prim şartı sağlandığında SGK emekliliği,
- Sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı (eşinden dolayı genel sağlık sigortası kapsamı sona ermişse),
- Çocuk borçlanması gibi ek avantajlarla emeklilik süresinin kısaltılması.
Ev Hanımları için Bağ-Kur Emekliliği
Bağ-Kur, kendi nam ve hesabına çalışan kişilerin sosyal güvenliğini sağlayan sistemdir. Çalışmayan ev hanımları, doğrudan bir iş yerinde görev almadıkları için sistemin dışında gibi görünse de isteğe bağlı sigorta yoluyla 4B (Bağ-Kur) statüsünden prim yatırarak emekli olma hakkı elde edebilirler.
Bağ-Kur Emekliliği Ne Anlama Gelir?
Ev hanımları, Bağ-Kur kapsamında prim ödeyerek;
- Kadınlar için 58 yaşını,
- 15 yıl (5400 gün) prim ödemesini tamamladıklarında,
- Yaşlılık aylığı almaya hak kazanabilirler.
Bağ-Kur sistemi, uzun vadeli emeklilik planı yapmak isteyen ve düzenli olarak prim ödeyebilecek durumdaki ev hanımları için uygun bir modeldir.
Hangi Durumlarda Bağ-Kur Emekliliği Daha Avantajlıdır?
- Emeklilik için erken yaşta prim biriktirmeye başlayanlar,
- Evde üretim yapan ve gelir elde eden kadınlar,
- Kendi işini kuran ya da esnaflık yapan ancak resmi olarak işletme sahibi görünmeyenler,
- Tarımda çalışan ancak sigortasız kalan kadınlar.
Yukarıdaki kişiler Bağ-Kur kapsamında kendi adlarına prim yatırarak emekli olabilir.
Prim Ödemeleri ve Takibi
Bağ-Kur primleri;
- e-Devlet üzerinden veya,
- SGK anlaşmalı bankalar aracılığıyla yatırılabilir.
Her ay düzenli ödeme yapılması gerekmektedir. Prim borcu olan kişiler emeklilik başvurusu yapamaz.
Evde Üretim Yapan Kadınlara Emeklilik İmkânı (Vergisiz Esnaflık Modeli)
Evde üretim yapan kadınlar, son yıllarda devletin teşvik ettiği özel uygulamalar sayesinde hem gelir elde etme hem de emeklilik hakkı kazanma şansı yakalamıştır. Özellikle vergiden muaf esnaflık belgesi sayesinde evden yapılan satışlar kayıt altına alınabilmekte ve kadınlar Bağ-Kur sistemi üzerinden prim ödeyerek emekli olabilmektedir.
Vergisiz Esnaflık Sistemi Nedir?
2021 yılında yürürlüğe giren düzenlemeyle birlikte evde üretim yapan kadınlara vergiden muaf olma hakkı tanınmıştır. Bu kapsamda;
- Evde el işi, yiyecek, aksesuar, sabun, takı, giyim gibi ürünler üreten kadınlar,
- Bu ürünleri sadece internet üzerinden, pazar yerlerinden (Trendyol, Hepsiburada, vb.) ya da fuarlarda satarak gelir elde edenler,
- Yıllık brüt satış tutarı 3 kat asgari ücretin altında kalanlar vergiden muaf esnaf sayılır.
Kişiler vergiden muaf esnaflık belgesi alarak gelir vergisi ödemez, ancak isteğe bağlı Bağ-Kur primi yatırarak emekli olabilirler.
Nasıl Başvurulur?
- İkamet edilen yerdeki vergi dairesine başvurarak “vergiden muaf esnaf belgesi” alınır.
- Bu belgeyle birlikte SGK’ya başvuru yapılarak isteğe bağlı Bağ-Kur kaydı yaptırılır.
- Ardından prim ödemeleri başlatılır.
Yukarıdaki model, kayıt dışı çalışan kadınları ekonomik sisteme kazandırmayı amaçlamaktadır.
Avantajları Nelerdir?
- Vergi muafiyeti ile yasal satış yapılabilir,
- Resmî sigortalı statü kazanılır,
- İsteğe bağlı prim ödeyerek emeklilik hakkı elde edilir,
- Elde edilen kazanç sosyal güvenceye dönüşür,
- Emekli olunduğunda yaşlılık aylığı alınır.
Çocuk Borçlanması ile Emeklilik Süresini Kısaltmak
Çocuk borçlanması, annelere tanınan özel bir haktır ve çalışmayan ev hanımlarının emeklilik yolunu kısaltan en etkili yöntemlerden biridir. Uygulama, kadınların doğumdan sonra çalışmadıkları süreleri geriye dönük olarak prim gününe çevirmelerine imkân tanır.
Doğum Borçlanması Nedir?
Doğum borçlanması, sigortalı kadınların her doğumdan sonra en fazla 2 yıl boyunca çalışmadıkları dönemleri emeklilik prim günü olarak saydırmalarıdır. Bu yöntem sayesinde:
- En fazla 3 çocuk için,
- Toplam 6 yıl (2160 gün) prim kazanılabilir.
Ancak burada önemli bir şart vardır: İlk doğumun sigorta girişinden sonra gerçekleşmiş olması gerekir. Sigorta başlangıcı olmayan ya da doğumu önce yapan kadınlar bu haktan yararlanamaz.
Çalışmayan Ev Hanımları Bu Haktan Yararlanabilir mi?
Eğer bir kadın daha önce SGK’ya tescil ettirilmiş ve sigortalı çalışmış ancak daha sonra çalışmayı bırakmışsa, doğum sonrası işsiz kaldığı dönemleri borçlanarak prim gününe çevirebilir. Yani tamamen sigortasız olan biri değil, önceden sigorta girişi olan ev hanımları bu hakkı kullanabilir.