Emeklilik Başvurusu Kabul Edilmeyen Memur Ne Yapabilir?
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda belirtildiği üzere herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Bunun yanı sıra devlet memurlarının emeklilik haklarından 657 sayılı kanunda ve sosyal güvenlik kanunlarında bahsedilir.
Emeklilik talebi kabul edilmeyen memurların aklına ne yapacağım sorusu gelebilir. Bu soruya ilişkin 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Madde 60 hükmü: “A. Sosyal güvenlik hakkı Madde 60- Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar.”
Yine memurlarla alakalı olan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 19 hükmünde şu ifadeler yer alır:
“Devlet memurlarının, özel kanununda yazılı belirli şartlar içinde, emeklilik hakları vardır.”
Madde 187 hükmü madde 19’u destekler:
“Devlet memurlarının emeklilik ve malullük hallerinde kendilerinin, ölümleri halinde dul ve yetimlerinin sahip bulundukları haklar emeklilik kanunları ile düzenlenir.”
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununda yer alan istekle ve açıkta iken emeklilikle ilgili hükümler:
Madde 39 hükmü: “Emekli aylığı aşağıdaki hallerde bağlanır:
B) 25 fiili hizmet yılını dolduran iştirakçilerden kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını dolduranların istekleri üzerine) 87 nci maddenin (a, b, c, d, e, g, h, i, j ve m) fıkralarında gösterilenlerden 25 fiili hizmet yılını dolduran iştirakçilerden kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını dolduranların istekleri üzerine.”
Geçici Madde 205 hükmü: “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte;
Kadın iştirakçilerden 20, erkek iştirakçilerden 25 fiili hizmet yılını dolduranların istekleri üzerine emekli aylığı bağlanır.”
Devlet memurlarının emekliye sevk onayları ile ilgili 5510 sayılı Kanun Madde 48 hükmünde belirtilen yaşlılık, malullük veya vazife malullüğü, istek üzerine veya yaş haddi, malullük veya vazife malullüğü hallerinde kamu idaresinin en yüksek amirinin onayı ile emekliye sevk onayı yapılır.
Emekliye sevk onayı talep tarihinden itibaren 1 ay içinde gerçekleşir, bir ayı geçemez. Özelleştirilme sonucu sermayesindeki kamu payı %50’nin altına düşmüş olan kuruluşlar ile satış veya devri yapılmış olan kuruluşlarda çalışan ve emekliye ayrılanlar için emekliye sevk onayı şartı aranmaz.
Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek kararname ile atananların görevleri ile ilişiklerinin kesilmesi ilgili bakanın onayı ile tekemmül eder. Devlet memurlarının istekle emekliliklerinin kabul görmesi için görev yaptıkları kamu idaresinin en yüksek amirinin onayının olması mecburidir.
İstekle emeklilikleri kabul edilmeyen kişilerin istek tarihinden 1 ay sonra görevlerinden ayrıldıklarında görev yaptıkları kurumlarından ilişiklerinin kesilerek emeklilik işlemlerinin yapılması gerekmektedir. Emekliliği kabul edilmeyenler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri çerçevesinde istifa talebinde de bulunabilir. İstifanın ardından bireyler Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı olarak müracaat ederek emeklilik talebinde bulunabilirler.