İş Kazası ve Meslek Hastalığı Geçiren Sigortalının Hakları

İş kazası ya da Meslek hastalıkları geçiren sigortalı işçiler birtakım haklara sahiptir. Sağlanan bu haklar kişilerin geçirdiği rahatsızlıkların düzeyine ve biçimine göre değişiklik göstermektedir. Bu hususta sigortalı olarak çalışan kişilerin iş kazası ya da meslek hastalığı geçirmesi durumunda bu kişilere sunulan haklar şunlardır:

• Geçici iş görmezlik ödeneği,
• Sürekli iş göremezlik geliri,
• Vefat gerçekleşmesi durumunda hak sahiplerine gelir bağlanması,
• Gelir bağlanan kız çocuklarına sağlanan evlenme ödeneği,
• Vefat eden sigortalı çalışanın cenaze masrafları için cenaze ödeneği.

İş Kazası Nedir ?

Bir kastın söz konusu olmadığı, sonucu kestirilemeyen bir olayın ortaya çıkardığı önceden planlanmamış, çalışanlarda yaralanmalara sebep olan olaylardır. Ayrıca  makinelerin, araç ve gereçlerin zarara uğraması sonucunda üretimin bir süre durmasına yol açan olaylar da iş kazası olarak tanımlanabilir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesine göre ise iş kazası; sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay olarak tanımlanır.

Hangi Meslek Gruplarının Emekli Maaşları Daha Yüksek?

Hangi Zamanlardaki Kazalar İş Kazası Olarak Tanımlanır ?

• Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
• İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında,
• Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
• Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
• Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında.

Meslek Hastalığı Nedir ?

Bazı mesleklerde mesleki bir faaliyetin yürütülmesi veya devamlı aynı şekilde yapılması gereken işlerde sürekli çalışma sonucunda çalışanlarda yaptıkları işlerden doğan hastalıklar meydana gelebilir. İşyerlerindeki çalışma koşulları veya işin gerekliliğinden kaynaklanan hastalıklardır.  Çalışanların görevleri icabı yaptıkları çalışmaları nedeni ile sağlık durumlarının bozulması hali, “meslek hastalığı” olarak tanımlanır.

Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 14. Maddesinde ise Meslek Hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleri olarak tanımlanır.

İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yararlanır ?

• Hizmet akdi ile çalışanlar (4/a)
• Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile köy ve mahalle muhtarları (4/b)
• Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevlerinde çalışan hükümlü ve tutuklular
• Aday çırak, çırak ve stajyerler,
• Harp Malulleri ile Vazife Malulleri
• Türkiye İş Kurumu kursiyerleri
• Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri
• İntörn öğrenciler
• Tarım ve orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışan sigortalılar

Mesleki Yeterlilik Belgesi Nedir, Nasıl Alınır, Ne Kadar?

Bir Olayın İş Kazası Olarak Değerlendirme Şartları Nelerdir ?

• Sigortalı olarak çalışıyor olması,
• Mutlaka bir olay ile karşılaşmış olması,
• Meydana gelen olay nedeniyle bedenen veya ruhen engelli hale gelmesi,
  hallerinin bir arada bulunması gerekmektedir.

Çalışan işyerinde ve işini yaparken veya iş yapmadan geçirdiği sürelerde işverenin emrine amade iken işyeri dışında iken dış etkenlerden kaynaklanan bir neden sonucunda oluşan (ölüm veya arızalar) iş kazası sayılır.

İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Sağlanan Haklar Nelerdir?

İş kazası ve meslek hastalığı kapsamında değerlendirilen çalışanlara;

• Geçici iş göremezlik ödeneği,
• Sürekli iş göremezlik geliri,
• Ölen sigortalının hak sahiplerine gelir bağlanması,
• Gelir bağlanmış olanın kız çocuklarına evlenme ödeneği,
• Ölen sigortalı için cenaze ödeneği hakları sağlanmaktadır.

Kimler İş Kazası ve Meslek Hastalığı Haklarından Faydalanabilir?

İş kazası ve meslek hastalığı yaşayan kişilerin sunulan haklardan yararlanabilmeleri için aşağıda yer alan listedeki çalışan sınıflarından birinde olmaları gerekir:

• 4A sigorta kolu kapsamında çalışanlar,
• 4B sigorta kolu kapsamında çalışanlar,
• Mahalle muhtarları ve köy muhtarları,
• Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevlerinde çalışan hükümlüler,
• Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevlerinde çalışan tutuklular,
• Aday çıraklar,
• Çıraklar ve stajyerler,
• Savaş malulleri,
• Vazife malulleri,
• Türkiye İş Kurumu kursiyerleri,
• Tarım ve Orman işlerinde süresiz hizmet akdi ile çalışan sigortalılar.

Bu listede yer alan kişilerin iş kazası ve meslek hastalıkları sonucunda sigorta kapsamında sunulan haklardan yararlanabilmelerine olarak tanınmıştır.

İş Kazası ve Meslek Hastalığı Maaşı Ne Kadar, Nasıl Alınır

Geçici İş Görmezlik Ödeneği

Sigortalı olarak çalışan kişilerin iş kazası, meslek hastalığı ya da hamilelik gibi durumlarla alakalı olarak hekimden ya da sağlık kurulundan alacakları raporda yer alan istirahat zamanı boyunca geçici olarak çalışamayacak olması durumunda çalışamadan geçireceği bu süre zarfı boyunca kurum tarafından sağlanan destek türüdür. Bu süre zarfı boyunca ödemeler işveren tarafından değil kurum tarafından sağlanmaktadır.

Geçici İş Görmezlik Ödeneği Tutarları Ne Kadar?

Belirli bir mesleki hastalık ya da iş kazası geçiren kişilere ve hamilelik yaşayan sigortalı kadınlara sunulan bu geçici iş görmezlik ödeneğinin tutarı geçici iş göremezlik raporu alan bu sigortalı çalışanların kazandıkları ücretlerle alakalıdır. Aynı zamanda tedavi sürecinin nasıl geçirileceği de geçici iş görmezlik ödeneği tutarını etkilemektedir.

Yani geçici iş görmezlik ödeneği tutarı için öncelikli olarak kişinin günlük kazancı esas alınmaktadır. Akabinde ise kişinin tedavi sürecini yatarak ya da ayakta geçirmesi geçici iş göremezlik ödeneğini oran bakımından etkilemektedir. Eğer kişi iş kazası ya da mesleki hastalık geçirmişse ve doktordan aldığı rapor akabinde geçici iş görmezlik ödeneği almaya hak kazanmışsa eğer yatarak tedavi getirecekse günlük kazancının yarısı şeklinde ödeme yapılır.

Ayakta kişi ayakta görecekse bu kez kişilere sunulan geçici iş göremezlik ödeneği tutarı da günlük kazancının üçte ikisi oranında olacaktır.

Geçici iş görmezlik ödeneği söz konusu olan iş göremezliğin kendini gösterdiği günden 3 gün sonra yapılmaya başlanmalıdır. Geçici iş göremezlik raporunda yer alan istirahat süresi boyunca her gün kurum tarafından kişilere belirlenen oranda ödeme yapılmaktadır.

Geçici İş Göremezlik Ödeneğinden Yararlanmak için Gerekli Koşullar Nelerdir?

Geçici iş görmezlik ödeneğinden faydalanmak isteyen kişiler için kurum tarafından bu sigortalı kişilerin bazı koşullar uyuyor olması beklenmektedir. Örneğin kişilerin doktor raporu akabinde belirlenen istirahat süresi başladığında kişilerin sigortalılık haklarının halen devam ediyor olması şartı aranır.

Ayrıca kişi iş göremezlik raporu almadan önce geçen 1 yıllık süre içerisinde 90 günlük kısa vadeli prim ödemesi gerçekleştirilmiş olması beklenir. Bu tarz gerekli durumlara uygun olmanız durumunda iş kazası ve meslek hastalıkları gibi durumlar için sunulan haklardan yararlanabilirsiniz.

İş Kazası Bildirimi Nasıl Yapılır, Süresi ve Cezası Ne Kadar