Memur Hangi İşleri Yapamaz

Türkiye Cumhuriyeti Devleti çalıştırdığı personele memur ismini verir ve memur olarak çalıştırdığı personele bazı ayrıcalıklar sunarken bazı kısıtlamalarda getirir.

Bu sebepten en sık sorulan sorular arasında ”Memur hangi işleri yapamaz? ‘ şeklinde sorular yer alır.

Devlet çalıştırdığı her personel için gerekli olacak düzenlemeleri bir kanun koyarak yazılı yasa haline getirmiştir. Halk arasında da bilinen 657’ye tabi olmak kavramı da buradan gelmektedir. 657 nolu kanuna tabi olan memurların hangi işleri yapamayacağı bu kanunda apaçık belirtilmiştir.

657 Nolu Kanun Nedir?

657 nolu kanun, Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır. Ayrıca Bu kanundaki hükümler Sözleşmeli ve geçici personeller için belirtilen özel hükümler uygulanır.

Yani anlaşılacağı üzere devlet bünyesinde çalışan, sigortası ve maaşı devlet tarafından ödenen tüm çalışanlar memur statüsünde yer alır ve 657 nolu kanunda geçen hükümlere göre idare edilirler. Bu kanunda bir memurun çalışma şekli, uyması gereken kurallar ve hangi işleri yapamayacağı gibi konularda hükümler yer alır.

Memurların Yapamayacakları İşler

Devlete memuru statüsünde 657 nolu kanuna tabi olarak çalışan bir personel tacir ve esnaf sıfatları taşıyan hiçbir işle uğraşamazlar. Bir ticarethane, iş yeri, ofis, büro açarak ticaret ile uğraşamaz, esnaflık yapamazlar.

Eşi veya çocuklarından birisinin bu sıfatları taşıyan bir işle uğraşması veya uğraşmaya başlaması halinde ilgili devlet memuru 15 gün içerisinde çalıştığı devlet kurumuna durumu bildirmek zorundadır.

Devlet memurları hiç bir şirkete ortak olamazlar, hiçbir şirketten hisse payı satın alamazlar. Hiç bir şirket ortaklığı yapamayacak olan devlet memurları aynı zamanda hiç bir şekilde ticari vekil unvanı ile de çalışamaz.

Devlet memurları hiçbir yapı, kalkınma, kooperatif, meslek kuruluşu gibi birliklere üye olamaz. Ancak memurun özel görevi dolayısıyla böyle birliklere üye olması gerekiyorsa bu kanunun dışındadır.

Ayrıca aynı kanun maddeleri altında devlet memuru olan kişinin hediye alarak menfaat sağlaması da kesinlikle yasaklanmıştır.

Memurun Ticaret Yapmasının Cezası

657 nolu kanuna tabi olarak çalışan bir memurun tacir sıfatı ile ile ticaret yapması da belirtilen kanunlar hükmünde kesin bir ifade ile yasaklanmıştır.

Ticari bir faaliyet veya kanunda belirtilen yasaklardan birisi ile kazanç elde eden memurun tespit edilmesi durumunda kademe ilerleme cezası ile cezalandırılır. Kademe ilerleme cezası ile cezalandırılan bir memur bir daha asla bulunduğu görevden başka bir terfi alamaz.

Terfi alması durdurulan personelin tekrar aynı şekilde veya farklı yollardan kazanç elde ettiği tespit edilirse bu kez memuriyetten men edilme cezası ile karşı karşıya kalabilir.

Devlet Memurları Hangi İşleri Yapabilir?

Devlet memuru statüsünde çalışan personelin memuriyetinin gerektirdiği görevleri aksatmamak, görev duygusunu istismar etmeyecek, memuriyetten güven ve itibarını zedelemeyecek işleri yapması mümkündür. Bu konuyu bir örnek ile açıklamak gerekirse söyle bir örnek vermek doğru olacaktır.

Öğretmen olarak görev yapan bir devlet memuru mesai saatlerinin dışında ve hafta sonu tatil günleri de özel ders verebilirler. Özel ders veren kurum ve kuruluşlarda çalışması ve bu çalışmasından kazanç elde etmesi serbesttir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta öğretmen olarak devlet memuru olanların ek kazanç elde etmek için özel ders vereceği kurum ve kuruluşlar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanmış ve izin verilmiş bir eğitim yeri olmalıdır. Milli Eğitim Bakanlığı kayıtlarında yer almayan tarikat ve cemaatlere ait dersliklerde ve dershanelerde eğitim vermeleri ve özel dersten kazanç elde etmeleri tamamen yasaktır.

Bunun dışında devlet memurları hisse senedi alım ve satımı yapabilirler.

Zirai ve gayri menkul geliri elde edebilirler.

Eğitim ve öğretim faaliyetlerinde bulunabilcekleri gibi sosyal sorumluluk projelerinde de yer alabilirler.