Hangi Mallar Mal Beyanında Belirtilir?

Mal Beyanı, yani mal bildirimi kişinin mülkiyeti altında bulunan taşınır ve de taşınmaz malların liste haline getirilip gerekli makamlara sunulması olarak tanımlanmaktadır. Biz de bu yazımızda hangi mallar mal beyanında belirtilir konusunu ele alacağız.

Mal beyanında bulunmak hukuki ve anayasal bir zorunluluktur. Bağlı olduğu hukuki dayanak “Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu”dur. Mal beyanı maddesi rüşvet ve yolsuzluklar karşısında önlem almak amacıyla düzenlenmiştir. Taşınır mallar, para, çek, senet, tahvil, bono gibi kıymetli evraklardır. Aynı şekilde araç, beyaz eşya, mobilya gibi başka yer taşınan mallar da buna dahildir. Taşınmaz mal ise, gayrimenkullerdir; yani bir yerden bir yere taşınması mümkün olmayan mallar anlamına gelmektedir. (Dükkan, arsa, mağaza, daire, bahçe…)

Hangi mallar mal beyanında belirtilir konusunu bu yazımızdan okuyabilirsiniz. Kanun kapsamında yer alan kişilerin şahsi mallarının bildiriminde bulunmasından sonra kişi ile ilgili herhangi bir haksız mal edinme, gerçeğe aykırı bildirimde bulunup bulunmadığı, edindiği mallar ile ilgili gerekli denetimleri ve bunun gibi daha hukuksal bir çok konuyu kontrol altına almak amaçtır. Mal beyanında bulunulurken borçlu olan kişilerden borç miktarları kadar malları icra dairelerine bildirilir. Herhangi bir yanlış anlaşılma olmaması için yazılı olarak bildirilmesi daha çok tavsiye edilmektedir. İcra dairelerine gidilip dilekçe doldurulmaktadır. İcra dosya numarası, borçlu kişinin adı ve soyadı, T.C. kimlik numarası, ikametgah bilgileri dilekçede doldurulmalıdır. Alacaklı kişilerin bilgileri, borç miktarı ve malların listesi yine yer almalıdır. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan, bulunduğu işyerinde işçi sıfatında olmayan kişi bile bu kapsam içerisine dahil olmaktadır ve mal beyanı yapmak zorundalar. Hangi mallar mal beyanında belirtilir sorusundan önce kimler mal bildiriminde bulunmalıdır konusuna bakalım. Detaylı bir şekilde açıklamak gerekirse; mal beyanında bulunması gereken kişiler aşağıdaki gibidir:

• Kamu görevlileri
• Bakanlar Kurulu üyeleri (Başbakan, Adalet Bakanı, Ekonomi Bakanı, Dışişleri Bakanı, Sağlık Bakanı, Kalkınma Bakanı vb.)
• Cumhurbaşkanı ve Milletvekilleri
• Noterler
• Hava kurumu ve dernekler şube başkanları, teşkilat müdürleri
• Daireler, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlarda çalışan memurlar, yönetim, denetim kurulu üyeler
• Gazete sahibi kişiler ve gazetenin müdürleri, yönetim ve denetim kurulu üyeleri
• Siyasi partilerin başkanları
• Sendika, konfederasyon başkan, üye ve yöneticileri
• Yeminli mali müşavirler
• Kar amacı gütmeyen derneklerin yönetici ve deneticileri
• Vakıfların idari bölümlerinde çalışan üst yöneticiler gibi kişilerin mal beyanı yapması gereklidir.

Peki hangi mallar mal beyanında belirtilir? Kamu görevlisi vatandaşlar kendilerine, bakmakla yükümlü oldukları çocuklarına ve eşlerine ait malları bildirmek durumundadır. Arsa, kooperatif hisseleri gibi taşınmaz mallar, hisse senedi ve tahviller, altın ve mücevherler, alacaklar, haklar, gelirler, borçlar, para ve para yerine geçen kıymetli evraklar, taşınır mallar (Kara, deniz, hava taşıtları) gibi yani; aylık gelirinin 5 katından fazla değer ve tutardaki her türlü taşırır ve taşınmaz malın beyanda gösterilmesi gerekmektedir. Hangi mallar mal beyanında belirtilir konusunda diğer bir mal bildirme kısmı da değerlerdir. Herhangi bir kur farkı, fiyat dalgalanması, enflasyon gibi makro ekonomik sonuçlara maruz kalınmaması adına, hata olmaması için malın bildirim tarihindeki değerleri esas olarak alınmaktadır. Hangi mallar mal beyanında belirtilir konusunda bir diğer bildirim de taşınmazlar içindir. Taşınmaz mallar değeri ne kadar olursa olsun, buna bakılmadan beyan edilmek durumunda olan mallardır. Bu mal beyanları kamu görevlileri işe girdiği zamanda ya da mal varlığında çok büyük bir değişiklik olduğu durumlarda en geç bir ay içerisinde ek bildirim adı altında yetkili kişilere bildirimi yapılmalıdır. Bildirim yapılması unutulduğu takdirde ya da eksik bildirim yapıldığı takdirde, birçok memur işten ayrılma durumları olduğu zaman bu zorunluluğa uymamaktadırlar ve bu konuda seslerini çıkarmamaktadır. Kanun beyanların gizliliği konusunda sert kurallar koymuştur. Beyanlar, ilgili yerlerde kilitli dosyalarda ve özel kasalarda tutulmaktadır. Gizliliğe uymamak suç sayılmaktadır. hangi mallar mal beyanında belirtilir konusunda bilinmesi gerekenler bunlardır. Önemli olduğu için mal bildirim tarihleri geçirilmemeli ve mal bildirimini doğru yapılmalıdır.